DE VERMINKING VAN DE BOLWERKEN
VAN MIDDELBURG IN 1867
belbloemige kastanjes gevallen was kwam door
een advies uit de raad. Aan dubbelbloemige
kastanjes komen geen vruchten en dus hoeven
ze ook niet geknuppeld te worden. Omstreeks
1914 zijn de kastanjes vervangen door de nu nog
aanwezige geënte rode beuken.
Veel heeft de Balans aan zich voorbij zien gaan,
ook de oorlog van 1940-1945. Op 17 mei trof
een Duits bombardement de zo goed als verla
ten stad Middelburg en van de Balans bleef
alleen de Westzijde staan. De beukebomen
waren door de enorme hitte verschroeid, maar
ze overleefden het.
De tijd gaat verder en weer is het het V. V. V., dat
er in 1965 op aandringt, de fontein te herstellen.
Het College zal het onderzoeken en een voorstel
bij de raad indienen. In januari van het volgend
jaar trekt het V. V.V. weer aan de bel, maar het
College antwoordt, dat ze nog niet weten of de
fontein wel in de plannen past. Het is wel de
bedoeling, de beukebomen te handhaven.
Het klinkt nogal bedreigend, maar daar de
gelden ontbreken zal er dit jaar niets van komen.
In 1970 is de wederopbouw van de Schutterij
van St. Joris klaar en de directeur van gemeen
tewerken, A.J.W. Mathijsen, is van mening dat
de reconstructie van de Balans nu urgent wordt,
zo deelt hij aan het College mee. Door gemeen
tewerken wordt een serie ontwerpen gemaakt,
die vooral als uitgangspunt heeft, dat er zo veel
mogelijk parkeerruimte gemaakt wordt. De
blikken heilige koe heeft meer ruimte nodig.
Hier wordt de fontein regelrecht bedreigd, maar
gelukkig grijpt wethouder Van der Weel in.
Het resultaat is, dat de fontein gered wordt. Het
kostbare leidingwater, dat voorheen zomaar in
het riool wegliep, wordt nu rondgepompt. Een
onderwaterverlichting zorgt voor een verlaat
theetuintjes-effect.
Hier houdt mijn verhaal op, maar de fontein
blijft „springen" in een fraai gerestaureerde stad.
Cornelis Sanderse
Velen, die Middelburg bezoeken, vragen zich af
wat toch wel de reden moet zijn geweest om de
bolwerken, die de stad een prachtig patroon
gaven, te doorbreken voor het graven van het
kanaal en de spoorweg in de 19e eeuw.
De laatste tijd is er in enige publicaties te lezen
geweest dat dit inderdaad voorkomen had
kunnen worden:
"Rond 1865 ontstond het plan een gedeelte van
"Veldzigt" te onteigenen voor de aanleg van de
spoorweg naar Vlissingen. A.P. Snouck Hur-
gronje (eigenaar en bewoner van "Veldzigt"
v. S.) gebruikte dan ook al zijn invloed om
aantasting van "Veldzigt" te voorkomen. En
niet zonder resultaat: de spoorweg kwam uitein
delijk iets noordelijker te liggen, langs het
kanaal; een gedeelte van de bolwerken en de
Vlissingse Poort moesten er voor wijken"1.
In een andere publicatie werd hierop voortge
borduurd, waarbij de mogelijkheid van beïnvloe
ding van de plannen door Mr. Anthony Pieter
Snouck Hurgronje, die kantonrechter was, ver
duidelijkt werd door de vermelding dat hij ook
gemeenteraadslid was2. Dit is niet juist. Wèl was
zijn neef Adriaan Willem Snouck Hurgronje
gemeenteraadslid (aftr. 1869)enzijn broerNico-
laas Johan Cornelis Snouck Hurgronje wethou
der (aftr. 1871).
12
