DE BEVRIJDING VAN WALCHEREN
EN DE HARDNEKKIGE MISVERSTANDEN
smeltkroes te bestemmen. Maar de ouderling
Samuel Bonnecroi redde het van de ondergang
en bepaalde bij testament, dat de "toren" na het
overlijden van zijn vrouw aan de regering der
stad zou komen. "Om voorts door Hun Ed.
Achtb. ten allen tijde bewaard en bezeten te
worden".
Tijdens de Franse overheersing liet de eigenaar
der woning, de spekslager Einwachter, de gevel
steen wegnemen en opbergen, uit vrees voor de
Franse censuur. Maar in 1814 werd de steen
door een latere eigenaar, de heer Louws, nu niet
in maar tegen de gevel gevat. Op de lijst werden
in lood de wapens van Zeeland en Vlissingen
geplaatst en de letters T(er) H(eere) V(an) D(eze),
namelijk Zeeland, Vlissingen en Janssen.
En zo is deze Bossche Sint Janstoren nog altijd
te zien in de Vlissingse St. Jacobspassage.
De zilveren toren viel uiteindelijk ten offer aan
het chronisch geldgebrek der Vlissingse magis
traten. Met andere zilveren gedenkstukken, o.a.
een fraaie kelk, waarmee het eerste avondmaal
in het geheim werd gevierd, zou het kunstwerk
waarschijnlijk aan de meestbiedende zijn ver
kwanseld geweest, indien het Rijksmuseum er
zich niet over had ontfermd. Bij raadsbesluit
van 23 mei 1881 werd het zilver voor achttien
duizend gulden in bruikleen aan het rijk afge
staan. Een kronikeur uit die jaren schreef
misnoegd: "Zulk een daad tekent, en het is niet
te verwonderen, dat de eens zo fiere heldenstad
der republiek, tevergeefs worstelt om er boven
op te komen".
Het gevaarte, dat 38 centimeter hoog zou zijn,
staat waarschijnlijk nu nog op een stoffige
plank in een opslagruimte van het Rijksmuseum.
Op het achtzijdige gevaarte staat gegraveerd:
Hoogh loffelicke Prins Keysers Bloet van Nassov.
Winder van SHertogenBosch Slants Voorstander
Getrov.
Beschermer van Godts Kerck Dwynger van Tweeld'
Spangie.
Boven dit Spidts Gebov Stait Tvwer Eer Oraingie
Orainge Tvwer Eer Die Nimmermeer Vergaet
1st Dat D'Oraingie Vlagh op vlissings Toren Staet
Vlissingh Oraingie Lieft want Dachbaer Magistraten
Groeyt Oraingie Int Hert Soo Doet Oock D'onder-
saten
Als Wt SHertogenBosch Most Rvymen Den Vyandt
Een vlissings Borger Cloeck Nam Een Vremt Stve By
dhant
Pieter Jansen Genaemt Heeft Een Vaendel Gedragen
op Den Toren Gestelt Daert Die Vyanden Sagen
Oraingie Streeft En Sweeft Opt Krvys Boven Den
Haen
Twelck Men Twee Maenden Lanck Daer Naer Noch
Heeft Sien Staen.
L. Nonnekes
Voor de mensen, die mijn voordracht van 9
november 1994 en 3 mei 1995 nog een keer
willen nalezen, wordt de tekst opgenomen in
Walacria nummer 7, dat dit najaar zal verschij
nen. Het geeft mij de ruimte om in De Wete de
volgende vraag te beantwoorden.
Waarom is er nooit een speelfilm over de be
vrijding van Walcheren gemaakt? Net zo'n film
als "De langste dag" en "Een brug te ver".
Nu is het niet eenvoudig om de omstandigheden
op Walcheren na te bootsen. Je zou een stuk
van het eiland onder water moeten zetten of op
een zandbank in de Westerschelde een groot
decor van een dorp moeten bouwen en daar
soldaten en vluchtelingen in klederdracht laten
rondploeteren in de slik en in de golven.
Maar de werkelijke reden is natuurlijk dat
Cornelius Ryan nooit een boek over Walcheren
heeft geschreven. Na zijn succesboeken "De
langste dag" over de invasie in Normandië en
"Een brug te ver" over Market Garden, de slag
bij Arnhem, was er in de wereld weinig be
langstelling meer voor de strijd op Walcheren.
En de bloedige gevechten van de Canadezen om
het bezit van de Sloedam zouden alleen een
herhaling worden van de hopeloze strijd om het
bezit van de Rijnbrug in Arnhem, die beide
uitliepen op een jammerlijke terugtocht.
Maar u moet de film "De langste dag" die de
regisseur Darryl H. Zannuck van het boek heeft
gemaakt eens uit de videotheek halen, en die
door een Walcherse bril bekijken.
De soldaten, die Ouistreham veroveren, zijn
Vervolg op pagina 22.
19
