Publiciteit
in oorlogstijd
Het illegale blad Trouw op Walcheren
ondergaan. We voeren kalm naar huis en
zongen meerstemmig, laat ik het maar
ouderwets zeggen, 'schone liederen'. Dat
klonk prachtig over het water. Het droeg zo
ver, dat ze het in Vlissingen hoorden.
Er waren die avond ook heel wat ouderen
aan boord. Hun boeltje stond in het zeewa
ter en hun land was verdronken, maar toch
zongen ze mee en zeiden: "Nu is het toch
weer mooi." Het werd al duister toen we de
haven binnenvoeren en een laatste lied
inzetten: "Genot en rust en levenslust daalt
bij die melodij. Verdriet en smart wijkt uit
het hart en vlucht en vlucht van mij..."
J. Roose
Dit artikel verscheen eerder in het 'Dorps-
nieuws' van Koudekerke (2000).
De Tweede Wereldoorlog is aan Walcheren
niet ongemerkt voorbijgegaan. De tijd van
1940 tot en met 1944, toen het eiland
bevrijd werd, is een bron van veel verha
len. Ook voor De Wete.
Walcheren was in de oorlog geen rustige
hoek van Nederland. Al in 1940 begon het
onder meer met de verwoesting van het
centrum van Middelburg. Langzamerhand
werd het eiland een vesting. Vlissingen
was herhaaldelijk het doelwit van geallieer
de bombardementen. De bevrijding liet een
verdronken en gehavend eiland achter.
Overleven
De bewoners van Walcheren probeerden
tijdens de bezetting zo goed mogelijk te
overleven. Evacuatie naar bestemmingen
buiten het eiland bleef beperkt, ondanks
de daarop gerichte maatregelen van de
bezetter. Intussen zat ook de illegaliteit niet
stil. De Landelijke organisatie voor hulp
aan onderduikers (LO) bijvoorbeeld was
ook op Walcheren actief, al was het door
de bezetting moeilijk om plaatsen voor
onderduikers op het eiland te vinden. De
Zeeuwse top van de LO had regelmatig
haar vergadering in een pand op de Dam
in Middelburg, vlak bij het kantoor van de
Beauftragte Münzer, de vertegenwoordiger
van het Duitse gezag.
Walcheren was als militair object ook inte
ressant voor inlichtingengroepen, zoals
Groep-Albrecht, waarvan de leden regel
matig gegevens naar het geallieerde kamp
overbrachten.
Illegale lectuur
Een belangrijke activiteit, waarvoor ik in dit
artikel de aandacht wil vragen, was de ver
spreiding van illegale lectuur. Vooral door
de perscensuur en de inbeslagname van