Bespreking
42
'k heleze
Coppoolse zal wellicht niet blij zijn geweest
toen zijn dochter Leintje in mei 1904 onder
haar stand met een onderwijzer moest
trouwen. De geboorte van Marinus Bartel
de Meij op 27 september 1904 zal toch
veel vergoed hebben. Vader schatte in dat
aan het einde van de achttiende eeuw op
het Walcherse platteland ten minste een
derde van de huwelijken een moetertje
was; het geldt in ieder geval voor negen
paren van de vermelde kasten. Wat daarbij
zeker geholpen zal hebben is de merk
waardige gewoonte van het bakkeêten: het
's zondagsnachts vele uren samen vertoe
ven van vrijende paartjes in de afgezonder
de bakkeet.7 Romantiek waar je nog jaren
op vooruit kon, en een huwelijkskast om je
eraan te herinneren.
Leo Faase
1. J. Vader, 'Een Oud-Walcherse boerderij',
Zutphen 1979, p. 48. Vader is enthousiaster
over de 'teikenlap' achter glas: tekeningen (bor
duursels) van wol op een gazen ondergrond,
vervaardigd door de boerin of een van haar
voormoeders.
2. Rinus Antonisse, 'Jaar wisselt, maar vriend
schap blijft', in: PZC, 4 januari 2005.
3. Peter Priester, 'Geschiedenis van de Zeeuwse
landbouw', 1998, p. 673.
4. Carla van de Merbel, 'Pluk rozen op aarde en
vergeet mij niet', in: PZC, 6 februari 2002.
5. Vanouds was men op Walcheren niet gewoon
om in de kerk te trouwen, maar na de Doleantie
(1886) kwam dat steeds meer voor.
6. J. Vader, 'Oud Walcheren', Middelburg
1950, p.17.
7. J. Vader, 'Moetertjes', in: 'Verwonderlijk
Land', speciale Walcherse editie van Neder
lands Volksleven, lente 1964, p. 155. Vader zelf
was ook het resultaat van zo'n moetertje en de
mesalliance van een (rijke) boerendochter met
een wagenmaker. Niettemin werd hij door zijn
boerengrootouders liefdevol opgevoed.
Een boek als standbeeld
In ons land met zijn eeuwenlange strijd
tegen het water spelen waterbouwkundig
ingenieurs een cruciale rol. Zij maakten de
plannen om delen van ons land optimaal te
beschermen tegen de zee, de rivieren en
de binnenwateren.
Sommigen hebben voor hun plannen zelfs
een standbeeld gekregen. Cornelis Lely
(1854-1929), de man van de Zuiderzee
werken, staat hoog op een sokkel in de
binnenstad van Lelystad en van Johannis
de Rijke (1842-1913) staat zelfs een beeld
in Japan, met een kopie in zijn geboorte
plaats Colijnsplaat. Recentelijk is het
standbeeld onthuld van Johan van Veen
(1893-1959), de grondlegger van het Del
taplan na de februariramp van 1953.
Ook Walcheren kent zo'n ingenieur, jhr.ir.
Jacob Lucas Boreel (1883-1939) die de
eeuwenlang durende strijd tegen het bin
nenwater op het voormalige eiland heeft
opgelost. Voor hem is er op Walcheren
geen standbeeld opgericht, maar Bianca