Rol regionale omroep
Geluidsarchief
EEN EEUW
OP GELUIDSBAND
In de loop van de jaren is het aantal vrijwilligers flink teruggelopen. Zoiets was wel
te verwachten omdat het meestal gebeurt, maar in dit geval ging het bijzonder hard
en het had dan ook een extra oorzaak. Dat was het besluit van de directie van Omroep
Zeeland om vanaf 2003 geen gebruik meer te maken van de interviews van onze vrij
willigers voor het programma 'Een eeuw op 't oog'.
Dat besluit had weer te maken met het feit dat John van Waes in januari met ver
vroegd pensioen ging en er geen opvolger voor hem werd aangewezen. Zodoende
moest Tiny Polderman in haar eentje het programma gaan maken. Daardoor had ze
geen tijd om alle vrijwiligers-interviews af te luisteren. Ze besloot om alleen gebruik
te maken van de door haar zelf gemaakte interviews (die ze overigens na gebruik wel
aan de stichting beschikbaar stelde). Maar voor sommige vrijwilligers was de lol er
toch aardig af, toen ze hoorden dan hun werk alleen zou worden opgeborgen in het
archief en niet meer te horen zou zijn via de radio.
Er is door de stichting nog een poging gedaan om de diverse lokale omroepen te inte
resseren voor het materiaal, maar voor de meeste daarvan gold dat ze het wel wilden
uitzenden als de stichting (dat wil zeggen John van Waes) kant en klare programma's
zou aanleveren. En omdat de stichting niet in het leven is geroepen om complete
radioprogramma's te maken, bleef het uitzenden door de lokalen beperkt tot een
enkele in Zeeuws-Vlaanderen.
Wordt er nü al iets gedaan met het verzamelde materiaal of is het alleen van belang
voor latere generaties? Vrijwel alle interviews (een enkele ooggetuige heeft bedongen
dat het verhaal pas na overlijden openbaar mag worden) zijn vanaf 2005 te beluiste
ren bij het Zeeuws Documentatiecentrum. Tegelijk met de afronding van het project
zal ook het ontsluiten van het materiaal zijn afgerond en kan de geïnteresseerde
Zeeuw dus grasduinen in het materiaal.
De ervaring tot nu toe leert dat het vooral wetenschappelijke onderzoekers zijn, die
gebruik maken van het materiaal. Voor zijn boek over de wederopbouw van Zeeland
('Zeeland 1945-1950') heeft Jan Zwemer bijvoorbeeld dankbaar gebruik gemaakt van
eerder door het Documentatiecentrum opgenomen interviews met - inmiddels overle
den - Zeeuwen. Ook historica Jeanine Dekker heeft inmiddels het geluidsarchief ont
dekt en heeft al menig uur doorgebracht in een van de afluistercellen.Ook Omroep
Zeeland - dat zelf niet over een historisch geluidsarchief beschikt - weet de weg naar
Middelburg te vinden en zond al menig fragment uit, dat daar wordt bewaard.
Het geluidsarchief zal aan het einde van 2004 niet echt compleet zijn. Dat is eigenlijk
ook onmogelijk omdat er altijd wel weer Zeeuwen zullen blijven rondlopen die inte
ressante verhalen hebben te vertellen en die niet zijn geïnterviewd. Maar er is nu wel
een verzameling van ooggetuigenverhalen, waarin vrijwel elke gebeurtenis, elke
beroepsgroep en elk dorp van Zeeland wordt 'gedekt'.
Om een indruk te geven van wat er allemaal te vinden is in het Zeeuws Documenta
tiecentrum (en in het Zeeuws Archief, waar kopieën van alle cd's worden bewaard)
enkele voorbeelden.
86