het middeiburgse stadhuis
53
voorgangers geen reden hebben zichzelf
iets te verwijten, wanneer ik uit de reke
ningen wel iets anders en wel iets meer
heb gelezen dan zij historici, die nu
eenmaal beter in documenten dan in mo
numenten thuis zijn". Jammer is het, dat
Kalf zijn bevindingen niet nog eens heeft
kunnen toetsen aan de originele en volle
dige rekeningen, immers jammerlijk verlo
ren gegaan in het oorlogsgeweld; onge
twijfeld zouden er dan nog meer gegevens
boven water zijn gekomen.
Het geslacht Keldermans
Na de eerste steenlegging begint men blij
kens de stadsrekeningen van 1452 en vol
gende jaren energiek te bouwen en in
1453 duikt voor het eerst de naam Kelder
mans op. Deze familienaam zal, vergezeld
van verschillende voornamen, daarna nog
vele malen in de rekeningen terugkeren
tot het jaar 1521. Wie waren deze Vla
mingen?
De stamvader van het geslacht was Jan
van Mansdale, die we voor het eerst te
genkomen rond 1400 in Brussel, waar hij
een huis bewoont, genaamd ,,ln het Kel
derken". De naam van dit huis zorgt voor
een nieuwe achternaam voor Jan en zijn
familie; via Kelderken en Kelderman wordt
het uiteindelijk Keldermans. Jan is werk
zaam als steenhouwer in Brussel en Me-
chelen. Het is onzeker of hij ook als bouw
meester zijn sporen heeft verdiend. De
combinatie steenhouwer/bouwmeester,
in de middeleeuwen bepaald niet uitzon
derlijk, is wèl aantoonbaar in het geval van
Jan's gelijknamige zoon en van een groot
aantal van diens nakomelingen.
De Keldermansen weten zich in een tijds
bestek van twee generaties een vooraan
staande positie te verwerven in de archi
tectuur van de laat-middeleeuwse Neder
landen. Deze architectuur is onder te ver
delen in een aantal duidelijk van elkaar
verschillende, veelal streekgebondener
gotiekstijlen; zo onderscheidt men een
Nederrijnse, een Hollandse, een Westfaal-
se, een Maaslandse, een Schelde- en een
Brabantse gotiek. In de laatstgenoemde
stijl nu zullen de Keldermansen zich ge
durende meer dan een eeuw manifeste
ren.
De stamboom op de volgende pagina
geeft de voor dit artikel belangrijkste Kel
dermansen weer met hun geboorte- en
sterfdata voor zover we daar iets van
weten en de plaatsen waar zij zeker actief
zijn geweest. Degenen die aan het stad
huis van Middelburg hebben gewerkt zijn
onderstreept. Allen waren steenhouwer
en/of bouwmeester; naast hen zijn ons
nog meer kunstenaars in de familie be
kend: steenhouwers, bouwmeesters,
maar ook schilders. De Keldermansen
met dezelfde voornaam worden in de lite
ratuur steeds chronologisch genummerd.
De Brabantse gotiek ontwikkelde zich in
de loop van de veertiende eeuw door een
Potloodtekening van H. van Heeswijk; poging tot een reconstructie van het stadhuis na het voltooien van de
eerste bouwfase in 1460. Waar de tekening zich nu bevindt is mij onbekend. (Foto: RMZ)
