Antiek glas-in-lood uit Zeeland
duikt op in Friesland
Wiebe Keikes
Gebrandschilderd glas met familiewapen De Kammer, ca. 1726, afkomstig uit de hervormde kerk te Oostburg.
foto: Allaard Hidding, Leeuwarden
In al zijn verschijningsvormen heeft
glas de mens eeuwenlang gefasci
neerd. Vormgeving, toepassing en
lichtval zorgen er voor dat glas als
objektof in lood gezet vaak verrassende
effekten oplevert. Grote breekbaarheid
en tal van grote en kleine kalamiteiten
hebben de voorraad antiek glas aan
zienlijk uitgedund. Gaaf glas van
vroeger is derhalve door allerlei
oorzaken uiterst zeldzaam geworden.
Geen wonder dat het geringe bezit
aan antiek glas, dat zich in museale of
partikuliere verzamelingen bevindt, met
zorg wordt gekoesterd.
Glas-in-lood, met name toegepast in
kerkelijke gebouwen is vaak ten offer
gevallen aan oorlogshandelingen,
vandalisme of verwaarlozing. Het zal
geen verwondering wekken dat in het
bijzonder in een gewest als Zeeland
dat door rampspoed van velerlei aard
in verschillende perioden is getroffen
de aanwezige objekten van glas en
oud glas-in-lood bij herhaling ernstig
zijn bedreigd.
Dat sommige eeuwenoude kerkramen
allerlei lotgevallen en de tand des tijds
hebben overleefd mag een groot
wonder heten. Niettemin is men in
Zeeland vanzelfsprekend dankbaar
voor ieder scherfje antiek glas-in-lood
dat toevalligerwijze bewaard bleef.
Het geluk moet daarbij helpen zoals
Ada van der Poel, destijds conservator
bij het Zeeuws Museum te Middelburg
in een bijdrage betreffende een 17de
eeuws kerkraam van C. van Barlaer te
Schoondijke duidelijk heeft aan
getoond1. Zij heeft de toevalsvondst
beschreven van restanten glas-in-lood,
die tijdens de inventarisatiewerkzaam
heden van het Zeeuws Museum in
1965 in een kist op zolder werden
ontdekt
54
