het wettige gezag schoot shogun Iemitsu in het verkeerde
keelgat en Nuyts werd de toegang tot het hof ontzegd. On
verrichter zake keerde hij naar Zeelandia terug.
Gouverneur van Taiwan
Daar werd hij met twee problemen geconfronteerd. Ener
zijds moest hij de handel met China herstellen die door
zeeroverij was lamgelegd en anderzijds waren er de strub
belingen met de Japanse kooplieden. Eind april 1628
arriveerde Hamada met twee zwaar bewapende jonken voor
Zeelandia met aan boord de inheemsen die uiteindelijk niet
tot een audiëntie bij de shogun waren toegelaten. Nuyts liet
de jonken aan de ketting leggen en de wapens van boord
halen. Uiteindelijk verloor Hamada zijn geduld en over
meesterde in de gouverneurswoning Nuyts, zijn zoontje
en de tolk Francois Caron. Pas nadat Hamada zijn eisen
zag ingewilligd vertrok hij met vijf gijzelaars - waaronder
Laurens - naar Japan. Daar werden de gijzelaars opgesloten
en kwam de handel van de VOC met Japan stil te liggen.
Nuyts leerde snel van deze Aziatische onderhandelings
tactiek en paste die toe bij zijn onderhandeling met de
Chinese admiraal Cheng Chih-lung. Nuyts nodigde hem
uit op zijn schip en zette hem prompt gevangen. Pas nadat
hij een handelsovereenkomst had getekend mocht hij ver
trekken maar om de naleving van het verdrag te garande
ren gijzelde Nuyts diens broer. Tegenover de teruggekeer
de Coen gaf hij hoog op over zijn diplomatieke gaven maar
Coen dacht er het zijne van en besloot Nuyts ter verant
woording naar Batavia terug te roepen. Hij had daar gegron
de redenen voor. Nuyts' onderhandelingen met de Japanners
waren uitgelopen op een totaal handelsembargo en zijn
optreden tegen de Chinese admiraal had slechts tegen
werking opgeleverd. Nuyts voelde de bui hangen en begon
met het opstellen van een uitgebreid verweerschrift. De
opvolger van Coen, Jacques Specx, die zelf in Japan veel
ervaring had opgedaan, besloot, nadat hij uitgebreid infor
matie had ingewonnen over Nuyts zijn gedragingen, hem
uit zijn ambt te ontzetten en onder arrest te stellen. Tijdens
zijn twee jaar durende arrest stierf zijn zoontje in Japan
en kort na aankomst in Batavia ook zijn vrouw. De
betrekkingen met Japan bleven intussen muurvast zitten.
Specx raakte er van overtuigd dat slechts drastische maat
regelen de Japanse autoriteiten op andere gedachten kon
den brengen. Daarom besloot hij op 15 juli 1632 de ex-
gouverneur van Taiwan aan de shogun uit te leveren.
Als zondebok naar Hirado
Die maatregel kent zijn weerga niet in de geschiedenis van
de Compagnie. Hoe ervoer het slachtoffer zelf zijn uitleve
ring aan een 'oosterse despoot'? Vreemd genoeg leek hij
niet bevreesd voor de mogelijke straf die hem in Japan
boven het hoofd hing. Hij wond zich er uitsluitend over op
dat hij, als een heer van stand, als passagier zonder rang
behandeld werd. Hij leerde voor het eerst het harde leven
voor de mast kennen. 'Nooyt hebbe idc armoede als nu
geleden', schreef hij. De bemanning dronk stiekem zijn
voorraad wijn op. Op 12 september 1632 voer de Warmond
de baai van Hirado binnen. Het schip werd aan de ketting
16 Zeeuws Tijdschrift 2000/3