HERENE
INHERBÉRC
PALEIZEN
ZUID
Acht eeuwen gemeenten op Schouwen-Duiveland
V
Huib Uil
KIArfzcr
r- f'rnesjr 0
Outir/t
Of/rr/it'i' o
V* :r O (r If
Jiff rt7h Jïit'f/r> 0 t, t -JA
BrouNvei^tiavc^i
11 ontin <*nn/c\ J
o
zCo
fS'tar/
intrrn
n
.r>n/ic/n
-V>
tSr roaskcrkr
1 Bnr/jh
i no rifrrGU nn>
n''
p v# o
XXV. hrj ftH-rrve Bvnsrhitr r I
fyJl.tvJl r/it it'pji
3 V _>v 1,'* Br
iï\
o a H 1) - H i 'ui A
A <tmp rns/t intit tmn£
Ourf -
L
Het nieuwe gemeentehuis van Schouwen-Duiveland staat in een lange en rijke tra
ditie. Al vele eeuwen lang hebben de bestuurders van dit voormalige eiland hun
onderkomens gekoesterd. Het waren de trefpunten voor de magistraten en hun
burgers. Die stad- en dorpshuizen hadden niet alleen een praktische functie. Ze
hadden ook een symbolische waarde. Ze drukten macht en grandeur uit en vorm
den daardoor het symbool bij uitstek van het burgerlijk bestuur.
Het hebben van een eigen onderkomen is een treffende
illustratie van de professionalisering van het bestuur
dersambt. Die ontwikkeling manifesteerde zich vooral
in de late middeleeuwen. Toen op het eind van de
twaalfde eeuw de bestuurlijke kaart vorm kreeg, bleek
zich op de eilanden Schouwen en Duiveland een wir
war van grote en kleine heerlijkheden gevormd te heb
ben. De ambachtsheren bestuurden hun heerlijkheden
als kleine koningen en lieten zich al snel vervangen
door een baljuw of schout. Samen met de zeven of vijf
schepenen vormden zij het lokale bestuur, dat tevens
belast was met het vellen van vonnissen. Zij deden dat
op basis van de Zeeuwse keur waarin de rechtsregels
waren vastgelegd. De ambachtsheren konden, in aan
vulling daarop, ook tal van voorschriften uitvaardigen.
Tussen bestuurders en bestuurden bestond een nauwe
relatie. Zo gold als voorwaarde voor het schepenambt
het bezit van grond in de heerlijkheid.
Middeleeuwse wortels
Zierikzee nam een geheel eigen status in. Al in het
eerste kwart van de 13de eeuw kreeg deze plaats stads-
7 Zeeuws Tijdschrift 2002/1-2