a ZEEUWSE
2005
boekenprijs
Juryrapport ZBP 2005
Dit is de derde keer dat de ZBP wordt uitgereikt.
In totaal zijn er 43 (2004: 38) boeken ingezonden
door 32 (2004: 27) uitgeverijen waarvan 9 Zeeuwse
en 3 Vlaamse. Onderverdeeld naar categorieën:
(Auto)biografie (8), Beeldverhaal (2), Beschouwing
(2), Dialect (3), Geschiedenis (12), Kinderboeken (6),
Kunstgeschiedenis (4), Poëzie (3), Proza (3). Een rijke
oogst voor een regionale boekenprijs. Ons Vlaams jury
lid Frank Hellemans verwoordde dat als volgt: 'Voor
een Provinciale of Regionale Boekenprijs ligt het niveau
erg hoog. Vooral de uitstekende non-fictieboeken val
len op: eerst en vooral in het historisch-documentaire
genre maar ook op taalkundig gebied. Een streek als
Zeeland die over dergelijke uitstekende heemkundige
historici kan beschikken, mag fier zijn. Naast deze rijke
non-fictieoogst, zijn er ook heel eigenzinnige publicaties
te vinden, op het gebied van de schone letteren tot en
met het jeugdboek. Kortom, de Zeeuwse literatuur in de
breedste betekenis van het woord heeft in 2005 blijkbaar
een annus mirabilis beleefd. Een grand cru om te koes
teren.' Die wil ik graag met u samen openmaken door
het voorlezen van het juryrapport waarbij de boeken in
alfabetische volgorde op auteur aan de beurt komen.
Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes, Meneer Joyce
in Vlissingen Speels essay over het gevecht van
James Joyce om Dubliners gepubliceerd te krijgen.
Met grote kennis van literaire zaken geschreven.
Het lokaliseren van deze geschiedenis in de haven
van Vlissingen, waar James Joyce zich op doortocht
bevond maakt dat de geschiedenis van Joyce op een
bizarre manier met de Zeeuwse, in de Slibreeks,
wordt verbonden. Prachtige tekening en foto's van
Vlissingen. Fascinerende arabeske over de grote
schrijver die met een toeterende nachtboot voet aan
wal zet in Vlissingen. At hij er oesters of mosselen?
Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes, twee grote
Joyce-kenners, ventileren in dit speelse boekje hoe
aanstekelijk hun idolatrie voor Joyce kan werken.
Rinus Ferdinandusse, Als sterren naar de hemel gaan
Dan heeft Rinus Ferdinandusse bij hen op schoot
gezeten... Zakelijk en toch ietwat melancholisch por
tret van een Hollywood - kwaliteitscinema en leading
ladies - dat nu jammer genoeg niet meer bestaat. Ode
aan de goede smaak met goede smaak gebracht.
Jan Kuipers en Robbert jan Swiers, Het verhaal van
Zeeland Goed vormgegeven, goed geschreven, mooi
samenvattend werk en toch met aandacht voor het
detail. Zeeland is altijd een buitenbeentje geweest in
de Nederlanden. Dat er een geheel eigen verhaal ver
teld lean worden over de provincie meer dan over bij
voorbeeld Zuid-Holland staat buiten kijf. De auteurs
hebben de nostalgie weten te vermijden.
Margriet de Moor, De Verdronkene Lijkt in eerste
instantie qua hoofdonderwerp, in Zeeland vijftig jaar
na de ramp, gedateerd. Maar die opvatting haalt ons
direct in met de Tsunami, en de overstroming van
New Orleans. In deze roman worden de menselijke
drijfveren meesterlijk in taal blootgelegd. Het onbe
noembare deel van ons leven dat zich onzichtbaar
naast ons voortbeweegt, dat inzicht verschaffende,
voor verdieping zorgende, wordt door Margriet de
Moor van de verdrinkingsdood gered. Een grote
kunst.
Dorothee Sturkenboom, De elektrieke kus - over vrou
wen, fysica en vriendschap in de 18de en 19de eeuw
De Elektrieke kus beschrijft een uniek historisch feno
meen: van 1785-1887 bestond alleen in Middelburg
een Natuurkundig Genootschap van Dames. In haar
pogingen om zo waarheidsgetrouw mogelijk de levens
van deze dames te benaderen stuit Sturkenboom op
ontbrekend materiaal, 'De geschiedenis heeft niet
zo'n best geheugen voor vrouwenlevens', schrijft ze op
blz. 84. Het is voor Middelburg, nu het academische
pretenties heeft, een emancipatorisch 'verlichtende'
studie. Knap staaltje ideeëngeschiedenis, zoals je
dat in de Angelsaksische wereld aantreft. Met veel
zin voor detail schetst Dorothee Sturkenboom een
boeiend panorama van de wondere wereld in de acht
tiende en negentiende eeuw toen (sommige) vrouwen
dweepten met bepaalde toegepaste wetenschappen (en
hun leermeesters). Jongens en techniek? Nee, dames
en fysiek!
49 Zeeuws Tijdschrift 2006/1-2
