VOOR HET BEHOUD VAN HET
Het Cultuurplein Tholen, de culturele raad van de
gemeente, wil op deze plek een lans breken voor
het (gebouwd) erfgoed. De andere disciplines
(waaronder beeldende kunst, muziek, podium
kunsten en koren) waarbij we betrokken zijn,
komen gedurende het jaar, en ook in deze special
van het Zeeuws Tijdschrift ruimschoots aan bod.
tekst Mariska Dijke Piet Quist
Q www.cultuurpleintholen.nl
A cultuurpleintholen
Tholen heeft 650 jaar na het verlenen van de stads
rechten nog altijd een pittoreske binnenstad, een fraaie
skyline als je de stad benadert en een groene vestingwal
die al 140 jaar als park fungeert.
De eilandelijke monumenten hebben onze volle
aandacht. Doordat deze gebouwen vaak hun oor
spronkelijke functie hebben verloren, komt de instand
houding onder druk te staan. Kil rekenen en afstoten
naar de markt is wellicht een financiële oplossing voor
de korte termijn, maar gaat voorbij aan de brede maat
schappelijke en culturele taak van een lokale overheid
en daarmee aan goed bestuur.
Verantwoord herbestemmen of verantwoord cultu
reel exploiteren is het credo. Dit lukt in onze gemeente
behoorlijk en meestal in samenwerking met particu
lieren en lokale organisaties. Bijvoorbeeld de weder
opbouw van molen De Verwachting en het onlangs
herbestemde Holland Huis getuigen daarvan. Voor
Tholen-stad is het openstellen van het oude stadhuis
een van de volgende projecten.
Helaas wordt materieel erfgoed van veel kanten
bedreigd. Eén van de bedreigingen is het onvoldoende
bewustzijn van de waarden van ons gebouwd cultureel
56 Zeeuws Tijdschrift 2016 4
Foto: Mariska Dijke.
erfgoed. Ondanks de status van 'beschermd stads
gezicht' die Tholen heeft, kan dit leiden tot het maken
van plannen die dit beschermd stadsgezicht ernstig
dreigen aan te tasten. Het is aan de gemeente het
bestemmingplan zó op te stellen dat het verenigbaar is
met de, terecht, zo geroemde waarden van de histo
rische omgeving. Een omgeving die de eigen burgers
en de zo gewenste toeristen bekoort. Het Cultuurplein
Tholen wil hier functioneren als de ogen en oren van
de gemeenschap en voorkomen dat er aan de cultuur
historische waarden van Tholen onherstelbare schade
wordt aangericht.
Immers cultuur en cultureel erfgoed maken dat
je beseft waar je vandaan komt, waar je thuis hoort.
Wij ontlenen onze identiteit mede aan het kennen
en beleven van (onze) cultuur. Wij wonen en werken
in dit mooie 'decor'. In het geval van Tholen draagt
de schoonheid van het erfgoed, de binnenstad en de
haven niet alleen bij aan ons welbevinden als burgers.
Het beschermde stadszicht heeft toeristische aantrek
kingskracht en is daarmee van economisch belang.
Als er geschreven en gesproken wordt over het
stimuleren van het toerisme, gaat het al snel over
fietsrecreatie, gezinnen, senioren, mensen die hier
van cruiseschepen afstappen om... Ja, waar komen de
toeristen eigenlijk voor?
Mensen stappen niet van boord om over een geas
falteerd paadje naar een verwarmd terras te lopen en
weer terug. Ze komen niet voor hoogbouw, beton en
glas. Dat hebben ze thuis al in hun eigen verstedelijkte
of zelfs kosmopolitische omgeving. Ze komen naar
Tholen voor de unieke waarden die ons stadje te bieden
heeft; een havenplateau met kasseien, smalle straatjes
volgens middeleeuws patroon, pittoreske geveltjes, een
kolossale kerk, een prachtig stadhuis, 'oaghe boamen'
en ruisend groen.
Dat brengt ons bij de vraag: hoe ziet Tholenyoo
eruit? Wat doen wij de komende 50 jaar met dit ge
schenk van de generaties voor ons? Is Tholen anno
2066 zo veranderd dat de toerist ons links laat liggen en
de inwoners hun stadje nog amper herkennen? Wij als
Cultuurplein Tholen kiezen voor het positieve scenario
en werken samen met inwoners en organisaties aan
een Tholenyoo dat nog altijd een historische groene
parel aan de Eendracht is.
57 Zeeuws Tijdschrift 2016 4
