LZ
iia«aaiiawoia»aiawaa
hen
3dP-
een
door
t »at een verschrikkelijk ding kan een woord
\a/ zijn! Waarom spreken zooveel menschen
W toch vóórdat zij denken? Een woord kan
net zoo gevaarlijk zijn als een sluipmoordenaar;
het kan net zoo snel een leven vernietigen als
een kogel. Toch gaan de menschen maar steeds
door met praten, spelend als kinderen met
doodelijke wapens, hun woorden rondstrooiend
zonder op te letten, waar zij vallen
Ik heb een hekel aan menschen, die altijd
maar praten. Maar voordat ik in hun zonde
verval, het ééne woord te veel loslaat, kan ik
beter vertellen, waarom ik zoo’n hekel aan
heb.
Het leek allemaal onschuldig genoeg. De
menschen, die te veel praten, hebben trouwens
nooit de bedoeling kwaad te stichten.
Het begon tijdens een diner, dat de ouders
van Lucy gaven, omdat zij zich zou gaan ver
loven met Dick Holloway. Op den dag, voor
dat hun engagement bekend gemaakt zou wor
den, waren alle goede vrienden uitgenoodigd
op een intiem dinertje.
Ik had een plaats aan tafel gekregen, omdat
ik een oude vriend van Dick ben en omdat ik
Lucy al had gekend, toen zij’ nog met haar
poppen speelde. Dick was iets ouder dan zij,
maar zij hielden heel veel van elkaar en ieder
een, die het goed met hen meende, was blij,
dat zij elkaar gevonden hadden. Hij was het
type van een man, waar je met vol vertrouwen
heen kon gaan als je in moeilijkheden zat, en
Lucy was één en al hartelijkheid en goede
trouw.
Dearden was niet uitgenoodigd voor ’t diner,
maar omdat hij toevallig in de buurt was, was
hij komen aanloopen en men had hem toen als
het ware gedwongen om te blijven. Iedere stad
heeft haar beroemden zoon. Dearden is de
onze. Hij had reeds naam gemaakt, voordat hij
een der bekendste strafpleiters van het land
werd.
Nog maar een week geleden hadden de cou
ranten vol gestaan van zijn laatste overwinning.
In een sensationeel geval, had hij zijn cliënt op
schitterende wijze gered misschien wel van
de galg! Verscheidene dagen achtereen had het
Openbaar Ministerie een keten van bezwarende
getuigenissen rond den beklaagde gesmeed; tel
kens was er een nieuwe schakel aan den ketting
toegevoégd, tot déze eindelijk als een ijzeren
ring om hem heen sloot, waaruit geen ontkomen
mogelijk scheen.
Tijdens 't verhoor, dat hij een der voornaam
ste getuigen had afgenomen, had Dearden den
man op ’n leugen betrapt; hij had toen net zoo
lang op hem gehamerd met zijn woorden met
zijn woorden die hij zorgvuldig had gekozen
en die als mokers op den ander waren neer
gekomen, tot de meiheedige het ten slotte op
gaf en bekende, dat zijn getuigenis valsch was
geweestHiermee was de heele aanklacht
als een kaartenhuis in elkaar gestort.
We wenschten Dearden geluk met zijn succes
en natuurlijk wilden we precies weten, hoe hij
er in geslaagd was, den getuige tot een beken
tenis te dwingen.
„Het was eenvoudig genoeg,” zei hij. „Ik liet
hem net zoo lang praten, tot hij zich één woord
te veel liet ontvallen. Ik had geen enkel bewijs,
dat hij loog, maar ik voelde, dat hij onwaarheid
sprak. Er is niets zoo moeilijk te verbergen als
een leugen. Daarom leidde ik den getuige door
schijnbaar allerlei onschuldige vragen op zij
paden, waar hij het spoor bijster raakte en het
eene woord losliet, waarop ik had gewacht.
Toen kon ik het bewijs van zijn meineed leve
ren
Deardens woorden brachten het gesprek
menschen, die te veel praten. Als een goed au
vocaat, wenschte hij zijn bewering i
bewijs te staven.
„De menschen begrijpen niet, welk een on-
heilswapen een woord kan zijn,” vervolgde hij.
„Een woord, dat in het geheel geen beteekenis
kan hebben voor den een, of alleen maar een
aangename beteekenis, kan in het oor van zijn
om hem een pak slaag te geven. Maar hij be-
heerschte zich en wachtte tot de vreemde weg
ging. Toen liep hij hem achterop. In een stille
zijstraat hield hij hem staande, eischte dat de
ander zijn woorden zou intrekken, terug zou
nemen, wat hij van het meisje had gezegd
Maar de vreemde, die immers te veel ge
dronken had, begon te lachen. Hij lachte mijn
vriend in zijn gezicht uit. „Je lijkt wel ’n baby,”
lalde hij, „om je zoo druk te maken over een
vrouw! Ze zijn allemaal hetzelfde.... trouw aan
dengeen, die haar het meeste kan geven....”
Mijn vriend had een lieve, goede moeder ge'
had; de meisjes en vrouwen, die hij kende, ver
eerde hijEn nu beleedigde die dronkaard
hen allemaalzijn moeder, het meisje waar
hij van hield en dat hij respecteerde.... Als
een dolleman vloog hij den ander naar de keel.
De worsteling, die ontstond, was even kort als
hevig, en toen mijn vriend eindelijk tot bezin
ning kwam, lag de onbekende levenloos aan
zijn voetenHi j was een moordenaar ge
worden Met de kracht om weer te denken,
kwam ook het besef van het verschrikkelijke,
dat hij had gedaan. In een vlaag van krank
zinnige woede had hij drie menschenlevens ge
ruïneerd: de vreemde was dood; hij moest
waarschijnlijk hangenhet meisje zou ver
geefs op hem wachten
Den geheelen nacht doolde hij door de ver
laten straten, niet wetend wat te beginnen. Zou
hij zichzelf aangeven, of niets zeggen? Niemand
was getuige geweest van zijn daadDes
morgens, uitgeput, wanhopig, verscheen hij op
mijn kantoor
Het was een moeilijk probleem voor ’n jong
advocaat een vriend te helpen, die onvrij
willig een moordenaar was geworden. Ik dacht
na misschien waren mijn conclusies ver
keerd maar ik redeneerde: indien hij zich
aangaf, zou de vermoorde daardoor niet zijn
leven terugkrijgen. Hij zelf zou waarschijnlijk
zijn leven moeten geven Het meisje zou
een schok krijgen, waarvan ze misschien nooit
meer hersteldeIk nam een besluit en ad
viseerde hem, niets te zeggen of te doen. In
dien de feiten bij toeval later bekend mochten
worden, zou hij er niets slechter aan toe zijn.
De gedachte met het meisje te trouwen moest
hij echter opgeven: hij mocht in de gegeven
omstandigheden, die voorloopig nog zeer on
zeker zouden zijn, haar leven niet aan t zijne
binden
Hij volgde mijn raad opHij leefde zijn
leven gewoon verder, maar meed haar, die hem
het dierbaarst op aarde was.... Het meisje
begreep zijn houding niet; ze voelde zich ge
krenkt en trouwde later met een anderZe
werd echter niet gelukkig; ze kon mijn vriend
niet vergeten en stierf kort na haar huwelijk."
Dearden zweeg even. „Dat is eigenlijk de
geheele geschiedenis,” zei hij toen. „Maar ik
geloof, dat het genoeg rampen zijn door één
woord.
Hij was nauwelijks uitverteld, toen de ver
loofde van Lucy binnenkwam.
Zoodra hij Dearden zag, trad hij met uitge
stoken handen op hem toe. „Kerel,” zei hij,
„wat ben ik blij, dat ik je zie! Dat is ook in
geen jaren gebeurd! Hoe lang zou het wel ge
leden zijn
„Dus je kent mr. Dearden?” vroeg Lucy, blij
verrast.
„Of ik hem kèn?” riep Dick lachend. „Dat
zou ik gelooven.... We hebben samen school
gegaan.” En toen, heel ernstig, terwijl hij nog
steeds de hand van Dearden vasthield: „Kerel,
ik zal nooit vergeten, dat ik je eerste cliënt
was.
....Weer dat ééne woord te veel, dat los
gelaten was in een onbewaakt oogenblik, als
een roofvogel, die zich op zijn prooi gaat stor
ten. En al de jammerklachten, die door de
komende jaren zouden klinken, en al de tranen,
die er geschreid zouden worden, konden het
roofdier niet meer opsluiten in zijn kooi....
Dearden had zijn stelling bewezen
BLOEIENDE HAVER.
(Foto (jevaert)
buurman klinken als een doodvonnis. De men
schen lachen om ons advocaten, omdat we zoo
angstwekkend nauwkeurig zijn bij het kiezen
van onze woorden, omdat wij er zelfs onzen stijl
geweld voor aandoen, maar wij weten bij er
varing, hoe gevaarlijk een verkeerd woord kan
zijn.
Ik zal nooit de tragische gebeurtenis ver
geten uit mijn eigen praktijk, die dit bewijst.
Het gebeurde in deze stad, maar het was ver
scheidene jaren geleden en ik zal geen namen
noemen. Ik had mij pas als advocaat gevestigd
ja, het gebeurde zelfs op den dag, dat ik
mijn kantoor voor het eerst geopend had, en
ik wachtte vol spanning op mijn eersten cliënt.
Ik hoefde niet lang te wachten. Mijn eerste
cliënt, die binnenkwam, was mijn beste vriend.
Uitgeput viel hij in een stoel. Nooit zal ik de
uitdrukking van wanhopige hulpeloosheid ver
geten, die ik in zijn oogen las! Hij mompelde,
alsof het hem moeite kostte, 'n woord te uiten.
Eindelijk slaagde ik er in, uit hem te krijgen
wat er gebeurd was.
Den avond te voren was hij op zijn club ge
weest. Naast hem had een groepje oudere
heeren gezeten, die druk praatten en allerlei
moppen tapten. Het is mij altijd een raadsel
geweest, hoe overigens serieuze lieden hun tijd
kunnen zoekbrengen door als een troep school
jongens de meest onbenullige grappen te ver
tellen.
Mijn vriend hoorde niet bij het groepje, maar
hij kon toch niet helpen, dat hij vaak een ge
deelte van hun gesprek opving. Er bevond zich
een vreemde bij hen, blijkbaar een introducé,
die het hoogste woord voerde. De man scheen
nogal flink gedronken te hebben en vertelde
van zijn veroveringen, die hij op de vrouwen
had gemaakt. Om te bewijzen, dat hetgeen hij
zei, waar was, vertelde hij de geschiedenis van
zijn laatste „overwinning”. Plotseling hoorde
mijn vriend den naam noemen van een meisje,
dat hij heel goed kende: een meisje, waar hij
veel van hield, en waarmee hij zoo goed als
verloofd was. En nu hoorde hij hier, in dien
kring van moppen-tappende heeren, haar naam
noemenHij luisterde en toen zei de vreem
de met betrekking tot dat meisje een woord,
dat mijn vriend het bloed van verontwaardiging
naar het hoofd dreef. Hij balde zijn vuisten en
zou het liefst op den ander zijn afgesprongen
