DE ZEELAND BRANCH VAN DE WORLD SHIP SOCIETY
28
J.H.F. Schwartz
Misschien heeft u ze wel eens gezien. Mensen
die 's zomers ogenschijnlijk rustig in een stoeltje
langs een dijk aan cle Westerschelde zitten. Wat
eten en drinken naast zich en een verrekijker
binnen handbereik. Plotseling ontwikkelen ze
echter, ondanks de warmte, een enorme activi
teit. Er worden fotocamera's uit een tas gehaald,
men loopt de dijk af tot gevaarlijk dicht hij het
water en brengt de camera in de aanslag. Ver
baasd zoekt de toeschouwer naar wat het onder
werp van de foto zal worden. Een groep zeld
zame vogels, een wolkenlucht, een mooie
schittering in het water? De werkelijkheid is an
ders: een snel naderbij komend schip wordt en
kele malen op negatief of dia vastgelegd. Nadat
het schip is gepasseerd, wordt er nog iets in een
boekje genoteerd en keert de fotograaf terug in
zijn stoel. De rust is weergekeerd.
Er is een grote kans dat deze onbekende fo
tograaf lid is van de Zeeland Branch van de
World Ship Society. De World Ship Society
(WSS) is een internationale vereniging met rond
de 4300 leden verspreid over 42 landen in de
gehele wereld. De vereniging bundelt de activi
teiten van mensen die geïnteresseerd zijn in de
scheepvaart in de ruimste zin van het woord.
Vrachtschepen, kustvaarders, oorlogsbodems,
driemasters, passagiersschepen, sleepboten of
tankers behoren tot de specifieke interesses van
de leden. Anderen zijn weer geïnteresseerd in
maatschappijvlaggen, machines of schoorsteen-
kleuren. De World Ship Society heeft, sinds
haar oprichting in 1947, vele mensen met de
zelfde interesse bij elkaar gebracht. In Neder
land zijn ruim 330 mensen lid van de WSS, het
hoogste aantal buiten Engeland.
Binnen de WSS ontstonden afdelingen, in het
Engels 'branches', met elk een eigen bestuur.
Engeland telt inmiddels 39 afdelingen, buiten
Engeland zijn er nog eens 19. Ook rond de
Westerschelde, de drukst bevaren rivier ter we
reld, werd de scheepvaart altijd al intensief ge
volgd. Vandaar dat in 1985 de 'Zeeland Branch'
werd opgericht, die inmiddels ongeveer 60
leden telt. De leden van de Zeeland Branch
komen zo'n acht maal per jaar bijeen voor een
diavoorstelling of lezing, een excursie of het
uitwisselen van gegevens en foto's. Een jaarlijks
terugkerend programmaonderdeel is de rond
vaart op de Westerschelde om passerende en
op de rede van Vlissingen voor anker liggende
schepen van nabij te kunnen bekijken en te fo
tograferen. Excursies werden er de afgelopen
jaren gemaakt naar de havens van Gent, Zee-
brugge en Dover, de nieuwe schepen van de
Olau Line en de maritieme musea in Antwerpen
en Rotterdam. Voor de viering van het vijfjarig
jubileum was de Zeeland Branch vorig jaar te
gast bij het op dit moment grootste Zeeuwse
rederijbedrijf Vroon B.V. in Breskens.
Het verzamelen van gegevens over schepen
is in het algemeen de belangrijkste activiteit van
de leden. Een foto van het schip, zelf gemaakt,
gekocht of geruild, de technische gegevens en
de levensloop van het schip vormen de basis
van de meeste door de leden opgezette docu-
mentatieverzamelingen. De rode draad kan zeer
verschillend zijn: alleen die schepen die men
zelf heeft gefotografeerd, alle schepen die een
rederij ooit in eigendom heeft gehad, alle sche
pen gebouwd door een specifieke werf of alle
schepen van een bepaald standaardtype zoals
de bekende 'Liberty'- en 'Victory'-schepen uit
de Tweede Wereldoorlog. Het verlangen de
verzameling compleet te krijgen of deze voort
durend aan te passen aan nieuwe ontwikkelin
gen vormt de voornaamste drijfveer van de
leden. Zo zorgen de recente veranderingen in
het Oostblok ook op scheepvaartgebied voor
vele wijzigingen. Het blijft bijvoorbeeld een
vreemd gezicht om Oostduitse schepen, altijd
op afstand herkenbaar aan de kleuren van de
staatsrederij, nu onder de vlag van het verenigd
Duitsland te zien varen. Ook Sovjetschepen,
bekend van de gele hamer en sikkel in een
rode band 0111 een witte schoorsteen, worden
sinds kort aan Westerse bedrijven verhuurd
('vercharterd' in scheepstermen). De Russische
naam op de boeg blijft, maar in plaats van de
thuishaven Riga of Moermansk staat er plotse
ling Limassol of Panama op de achtersteven. De
schepen uit de Baltische staten, vaak nog voor
zien van Sovjet-propagandanamen, worden op
dit moment massaal omgedoopt. Om nog maar
te zwijgen over het wijzigen van cle thuishaven
Leningrad in Sint Petersburg op de vele honder
den schepen die in deze haven geregistreerd
staan.
Dergelijke gegevens over de levensloop van
een schip, van wieg tot graf, proberen de leden
van de WSS te achterhalen. Het jaar dat het
