r
1ciu~i
PRAKTIJKBOEK
121
UA Js//ye<L. tyi
-/élf"
il
- ycttvtksc- AA-AHcyv
■fjprPyCv- VWHT)ffd tAZyv^jv
yZys£Zriy2&yLP^~p.-£yv-&
•i, (X^s t /pa Ay-i' - !6r7 -^^t-f't/. f
,^f ,.0^/t-d nf)(yA.^
Jkyy^/-7~y ->-i-<As- X -iZ^.c /J&
?CTza yyyjf
/iikj/X
'Klepje./ A.yfa-f' W
-2/2
•t ó^yy^z.^£e*J?C.j£Z,..^£*^'' Z
n~. jT-yZAAZZc^Z f
f -'!" r rD,
zZ<?-*sfx7~(Zey. ytym
r-'t 7- '/-:'
Afb. 6: Detail uit het praktijkboek.
^F
J
p
7
2/S
<f,t.
O-l
Z(\
v I
gelost. De wond werd met een (steriele) speld-
hechting gedicht. Was ze genezen, dan vielen de
spelden er vanzelf uit. Nazorg was niet nodig en
er was geen omkijken meer naar.
Deze woorden zijn van W.P.A. Colsen, die hier
als vakman aan het woord is, maar zou hij even
stellig volhouden dat veel vroegere gebruiken
maar onzin waren als hij het volgende stukje zou
lezen? Mr. Gerard W. Smallegange nam het op in
zijn rubriek 'Terzake' in de Provinciale Zeeuwse
Courant van 23 november 1993:
ADERLATEN
In de ultra-moderne sfeer van het Rotterdamse
Dijkzigt-ziek.enhuis beweerde een paar weken ge
leden een jonge promovendus dat bij een be
paalde ziekte (porfyria - een stofwisselingsziekte
waarbij te veel ijzer in de lever gevormd wordt) de
enige goede remedie bestaat uit het aftappen van
bloed. Aderlaten dus, vroeger als panacée gebruikt
bij een menigte van kwalen, van hartkloppingen
tot liefdesverdriet. De hooggeleerde opponenten
van de promovendus knikten allen instemmend
op de aanbevolen geneeswijze. Bloed tappen,
aderlaten, bleek, inderdaad voor deze bijzondere
ziekte vrijwel de enige remedie.
De natuur als geneeswijze. Hoe verder de che
mische en farmaceutische concerns oprukken met
allerlei uiterst geavanceerde en gecompliceerde
geneesmiddelen, hoe meer een deel van de mo
derne mensheid teruggrijpt op de aloude natuur
wijze van de homeopatie en dergelijke. Enige hon
derdduizenden Nederlanders slik.k.en dagelijks
vele tenen knoflook (of knoflookpillennet zoals
de oude Egyptenaren deden, zulks ter verlaging
van hun cholesterolgehalte.
Zijn veel vroegere gebruiken, die door deskundi
gen thans als onzinnig van de hand worden ge
wezen, dan toch niet zo heel erg onzinnig?
(Met dank aan mevrouw J.C. Versol-ten
Hoopen te Hengstdijk, dierenarts E.F. de Nijs te
Hulst en W.A.M. Gelderland, castreur, te Vogel
waarde-Oost.)
Noten
1. Zie ook: E. Steyns, 'O's verreken', in: Doorken Triesten
andere Verhalen uit het Land van Hulst. Hulst 1991.
