94
PORTRET VAN EEN WOONHUIS
Alb. 5: Een detail van het plafond in de voorkamer op de
begane grond.
Het plafond
In de voorkamer op de begane grond (de vroe
gere pronkkamer) is een prachtig plafond nog in
perfecte staat te zien. Vermoedelijk is dit zeld
zaam, want een dergelijk plafond staat niet afge
beeld in diverse verhandelingen over plafonds'.
Het is gemaakt in de stijl van Louis XV. In die tijd
was het gebruikelijk om in de hoeken de vier
jaargetijden, windrichtingen of elementen af te
beelden. In onze steden moeten nog vele voor
beelden van dit soort plafonds bewaard zijn ge
bleven. Pas de laatste jaren is daar meer belang
stelling voor gekomen. Het is dus niet uitgesloten
dat er de komende jaren nog meer bekend wor
den. Hoewel het geen moeite kost om de stijl van
het plafond te herkennen als die van Louis XV, is
het bijzonder dat er geen gebruik gemaakt wordt
van het rocaille ornament, teiwijl dit toch tot de
basiselementen van deze stijl gerekend mag wor
den. Na lang zoeken is in een guirlande van
schelpen, behorende bij de boekversiering die de
winter symboliseert, één kleine St. Jacobsschelp
in zijn natuurlijke symmetrische grondvorm terug
te vinden, waardoor toch gesproken mag worden
van een vingerwijzing naar het rocaille-ornament
(zie afb. 5). Ook vinden we hier weer de typ
sche, besjesachtige versiering terug, omgeven
door een C-voluut (zie afb. 5 links onder). Het
middenstuk van het plafond bestaat uit versierin
gen in C- en S-vormige voluten, omgeven door
bloemen en een bloemenkrans. Daaromheen zijn
driebandige randstructuren gedrapeerd, die d
vier boekversieringen op elegante wijze verbin
den. In het midden van deze randstructuren zijn
twee masquerons in de vorm van een uilengt
zicht herkenbaar. Ook bij een oppervlakkige be
schouwing van de hoekversieringen is al spoed i
duidelijk dat hier de vier jaargetijden worden ui
gebeeld. Heel wat meer tijd kost het om alle al
gebeelde voorwerpen ook thuis te brengen.
Afb. 6. Lente. Detail van het plafond in de voorkamer op
de begane grond in de noord-westhoek. Hier zijn mee
dere guirlandes van bloemen te zien. Ook een blokfluit
goed zichtbaar. Met wat moeite valt zelfs een hark te ont
dekken. Het derde en laatste voorwerp in deze hoek zou
een 'zaailepel' moeten voorstellen, een in onbruik geraakt
stuk gereedschap.
