96 PORTRET VAN EEN WOONHUI!' Afb. 9: Winter. Detail van liet plafond in de voorkamer op de begane grond in de zuid-westhoek. Prachtige guirlan des van schelpen zijn hier goed te zien. Goed herkenbaar zijn ook een paar schaatsen met neus- en hakkeband. De twee langwerpige voorwerpen zijn een ijshaak en een kolfstok. (Het kolfspel werd ook op het ijs beoefend. Het kan gezien worden als een voorloper van ijshockey.) De oostelijke aanbou w Ten oosten van het huis staat een kleiner huis, dat reeds drie eeuwen geleden werd vermeld als behorend bij het hoofdgebouw. Vroeger werd het meestal verhuurd. Volgens P.D. de Vos' zou dit zijgebouw aan het eind van de negentiende eeuw inwendig meer bij het hoofdgebouw zijn betrokken. Ook in het hoofdgebouw hebben toen ingrijpende verbouwingen plaats gevonden. Het plafond in de achterkamer op de begane grond en ook de twee schouwen zijn zo goed als zeker uit die tijd. Achter in de gang op de begane grond staat aan de oostzijde een brede trap. De negentiende- eeuwse pilaar aan de basis van deze trap laat vooral in de belijning van de erop liggende bol zien dat het oude vakmanschap nog niet verloren was gegaan. Datzelfde vakmanschap spreekt ooi: nog uit de versieringen aan de kopse zijde van de traptreden; mogelijk hebben deze een hoger* leeftijd Afb. 10: De trap op de begane grond. Conclusie We hebben in dit huis dus te maken met eei groep samenhangende achttiende-eeuwse toege paste kunstwerken, waaraan blijkbaar door een zelfde kunstenaar is gewerkt. We zullen in Zee land meer voorbeelden vinden van oudere hui zen waaraan in de achttiende eeuw veel is ver fraaid. De Louis XV-stijl werd graag toegepast er men beschikte over de nodige kunstenaars en handwerkslieden (welke twee beroepen in elkaar overliepen) die niet alleen de stijl-elementen goed kenden, maar deze ook met eigen initiatie ven wisten toe te passen en aan te vullen; zowe het houtsnijwerk als het stucwerk leende zich goed daartoe. De achttiende-eeuwse bouwstij: leidde tot goed bewoonbare huizen, die ook ii volgende eeuwen nog bruikbaar waren. Dat ni een overheidsinstelling zo'n huis 'bewoont', i een garantie voor het behoud ervan. Noten 1. Jilleba, F.H., Het oude Middelburgse woonhuis. Uitgave Heemkundige Kring Walcheren 1977. 2. Vos, P.D. de, Oude patricische woonhuizen en ge slachten te Zierikzee. Zierikzee 1915. 3. Breedveldt Boer, I.M., Plafonds in Nederland 1300 1800. Uitgave Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeis 1991. Zantkuyl, H.J., Bouwen in Amsterdam, het woonhui in de stad. Oorspronkelijk uitgegeven in zestig afleverin gen tussen 1973 en 1992. Volledige herdruk 1993. Freling W.V.J., Stucwerk in het Nederlandse woonhuis uit de 17e er 18e eeuw. Uitgave Eisma Leeuwarden 1993-. 4. Zie noot 2 en Westendorp Boerrna, J.J., en C.A. van Swigchem, Zierikzee vroeger en nu. Fibula-van Dishoek Bussum.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 1995 | | pagina 18