8
VAN DER HAVE
Kapelle bij Goes, 1 December 1879.
Wij hebben de eer UEd. te berichten, dat wij een ven
nootschap hebben aangegaan, ter uitoefening van het vak van
in bovenstaande plaats, onder de firma: TAN DER HATE
DE TOS.
Tevens nemen wij de vrijheid ons aan te bevelen, tot
bet leveren van Vrucht- en Woudboomen, -Coniferen, Rozen,
Sier- en andere Heesters,- als ook tot het aanleggen van
Buitenplaatsen, Eruittujnen, Boomgaarden enz.
Met achting en aanbeveling
ÜEdx. .Dienaren,
H. A. De VOS tot NEDEEVEEN CAPPED.
D. J. Van der HAVE.
Afb. 3: Circulaire van 1 december 1879 waarin de start van
het bedrijf bekend wordt gemaakt (raz, archief D.J. van
der Have b.v.).
laagkade aan de Oosterschelde. De pachter tracht
via een advocaat tevergeefs aannemelijk te ma
ken dat hij in aanmerking komt voor een schade
vergoeding. In het pachtjaar 1878 verzoekt De
Vos tot Nederveen Cappel om vermindering van
pacht, wat hem niet wordt toegestaan. De moti
vering van dit verzoek kennen wij niet.
In de kohieren der hoofdelijke omslag van de
gemeente Wemeldinge komt hij tussen 1875 en
1879 voor als 'landman'. In 1875 beloopt zijn aan
slag 36 en in 1876 en 1877 67. In 1878 is hij
ingedeeld in de 17de klasse, met een vermoede
lijk inkomen van tussen 1.800 en 2.000. Hij
wordt dan aangeslagen voor een bedrag van
57,'°.
In zijn brief van 19 december 1878 verzoekt De
Vos tot Nederveen Cappel, refererend aan zijn
eerdere verzoek om vermindering van pacht: 'nu
ontslag van pacht der Hofstede Stelhoeve. Liefst
kreeg ik het tegen Maart a.s., mogt echter dezen
tijd te kort zijn zoo is het mij tegen Maart 1880
ook welkom'. In de tekst van de notulen van de
vergaderingen van de kerkvoogden bespeuren
we een zekere opluchting dat men na vier jaar
van deze pachter verlost kan raken. Een brief van
5 januari 1879, waarin de pachter aangeeft weer
op zijn schreden te willen terugkeren en de
pachtopzegging opnieuw te willen overwegen,
wordt door de kerkvoogden niet serieus geno
men en met een enkele opmerking afgedaan. Ge
daan is gedaan!
Uit zijn brief van 22 januari 1879, waarin hij de
kerkvoogden duidelijk tracht te maken dat hem
een vergoeding toekomt voor aan de woning
aangebrachte verbeteringen, citeren wij: 'Mijne
vurigste wensch is het, met Heeren Kerkvoogden
en Notabelen als vrienden te scheiden, wars ben
ik van alle onaangenaamheden Op 3 maart
1879 valt voor Hendrik Anthony het doek in We
meldinge. Op die dag wordt door notaris J.L.H.
Liebert te Goes op de hofstede Stelhoeve de
openbare verkoping van de landbouwinventaris,
inclusief de veestapel, gehouden. De opbrengst
van deze verkoping bedraagt 6.067,1512.
Per 13 maart 1879 wordt hij weer - nu met
echtgenote en twee in Wemeldinge geboren kin
deren - in het bevolkingsregister van de ge
meente Kapelle ingeschreven13.
Boomkwekerij in Kapelle
In Kapelle is na een korte ziekte op 7 december
1877 de gemeentesecretaris J.J.CR. van der Bilt
op 28-jarige leeftijd overleden. Zijn weduwe, zus
ter van H.A. de Vos tot Nederveen Cappel, blijft
achter met vier kinderen, waarvan de jongste nog
geen maand oud is. De relatie van Hendrik An
thony met de zeer vermogende en invloedrijke
schoonvader van zijn zuster, mr. Boudewijn Ver-
selewel van der Bilt, zal ongetwijfeld goed ge
weest zijn. Vandaar ook dat hij met zijn gezin, na
dat zijn zuster met haar kinderen op 20
september 1879 naar Den Haag vertrokken is, de
daardoor vrijkomende woning aan de Biezeling-
sestraat betrekt. Deze woning is eigendom van
mr. B.V. van der Bilt".
Het najaar van 1879 is ook de tijd waarin Da
niël Johannes van der Have, geboren te Ooster-
land op Duiveland op 8 november 1859, naar Ka
pelle komt om zich daar als boomkweker te
vestigen. D.J. van der Have had zijn opleiding ge
noten aan de tuinbouwschool Linnaeus te Water
graafsmeer, waar hij op 28 juni 1878 het diploma
had behaald. Daarna verbleef hij enige tijd in
Frankrijk om ervaring op te doen. De op grond
van overlevering aangenomen aanvangsdatum
van het bedrijf van de beide compagnons - 8 no
vember 1879 - is niet te verifiëren. Deze datum is
waarschijnlijk niet correct. De datum van vesti
ging in de gemeente van Daan van der Have is
volgens liet bevolkingsregister 27 december
187915- Ook ontbreken concrete gegevens over de
totstandkoming van de relatie tussen H.A. de Vos
tot Nederveen Cappel en D.J. van der Have; vol
gens de overlevering heeft het echtpaar Labrijn-
Van der Have te 's Gravenpolder (zwager en ou-
