VAN DER HAVE
Afb. 4: In de bocht van
de Biezelingsestraat de
woning wijk A, nummer
20. In de periode van
1879 tot 1882 is dit het
woonhuis van het gezin
De Vos tot Nederveen
Cappel en van D.J. van
der Have. Achter de heg
links de boomkwekerij
Gistelles (ansichtkaart,
omstreeks 1900).
dere zuster van Daan van der Have) hierin een
rol gespeeld. Dit lijkt inderdaad waarschijnlijk.
We zijn er niet in geslaagd een officiële acte te
vinden waarin de samenwerking is vastgelegd.
Dit zou veel vragen kunnen beantwoorden. Ook
van het beëindigen van de vennootschap hebben
wij geen acte gevonden. Vast staat dat D.J. van
der Have vanaf het moment van zijn komst naar
Kapelle onderdak vond bij het gezin De Vos tot
Nederveen Cappel en dat het gezamenlijke
boomkwekerijbedrijf werd opgezet op het naast
het door hen bewoonde woonhuis gelegen per
ceel grond. Het perceel grensde aan de Bieze
lingsestraat en aan de noordzijde aan de Lange-
gracht. Het perceel werd aangeduid met de naam
Gistelles, afgeleid van het versterkte huis dat er in
vroeger tijden had gestaan. Gistelles werd ook de
naam van de kwekerij. De door de eigenaar van
woning en grond, mr. B.V. van der Bilt, gehan
teerde voorwaarden zullen ongetwijfeld gunstig
geweest zijn. De circulaire van 1 december 1879,
waarin de vennoten de start van het bedrijf Van
der Have en De Vos bekend maken, heeft als eer
ste ondertekenaar H.A. de Vos tot Nederveen
Cappel en als tweede D.J. van der Have.
In de tweede helft van 1880 wordt een schuur,
c.q. werkplaats met een vloeroppervlakte van 25
m2 opgetrokken: 'Op dit perceel is door den heer
de Vos tot Nederveen Cappel, als gebruiker van
een gedeelte van dit perceel, een schuurtje ge
sticht tot bergplaats van gereedschap en plant
soen'"! De voorwaarden voor een deskundig op
gezette boomkwekerij zijn gunstig. Zo lezen we
in het 'Verslag van den Landbouw over 1879' in
zake de situatie in de gemeente Kapelle: 'De
boomgaarden leverden dit jaar een middelmatig
beschot op, de prijzen der appelen en peren wa
ren zeer hoog, alsmede die der kersen, die dan
ook een zeer goed beschot opleverden doch
hebben daarentegen zeer veel van het natte weer
geleden. De prijzen der jonge plantboomen zijn
dit jaar zeer hoog'. Het jaar daarop: 'Daar er
slechts één boomkwekerij in deze gemeente aan
wezig is, die niet geheel in de behoefte kan voor
zien, zoo worden er nog vele vruchtbomen uit
Boskoop alhier ingevoerd'17.
Al zal in praktische zin de bedrijfsvoering in
belangrijke mate gesteund hebben op de oplei
ding en vakkennis van Daan van der Have, het is
duidelijk dat de acht jaar oudere De Vos tot Ne
derveen Cappel niet met een bijrol tevreden zal
zijn geweest. In de kohieren van de hoofdelijke
omslag worden beiden als boomkweker opgeno
men. In 1880 wordt H.A. de Vos tot Nederveen
Cappel in de kohieren aangeslagen naar een in
komen van 1.001 tot 1.300, D.J. van dei-
Have naar een inkomen van 501 tot 700. In
1881 is dit respectievelijk 1.001 tot 1.200 en
601 tot 700.
Bewaard gebleven brieven van de hand van
H.A. de Vos tot Nederveen Cappel uit 1875 en
1879 geven ons de mogelijkheid van een grafolo-
gische analyse. Hieruit citeren we: 'Deze man
verborg zijn agressiviteit zolang hij kon, maar
agressief en afdwingend was hij, hetgeen samen
hing met de behoefte de eerste viool te spelen.
Manoevreersoepel tot compromissen komen was
er niet bij. Qua aanpassing en omgangsgedrag
was onderzochte te typeren als vertrouwenwek
kend. welbespraakt, gedisciplineerd en geïnspi
reerd. Een andere rol dan die van beslissingsbe
voegde en 'alleenheerser' had hij niet kunnen