92
WESTHOVE
v
s&i.-'trs
j "A
"v"\ v "v-vrs -,. O,
7- W-" K r
-*■ ••,,'ix:-\ - 1 .sx~ - '-v-
V- I l vS
iy
s y.ï.c
i d-rffctr
Wlfe
H E
1\\ t
}Vi
N A
Afb. 2: De situatie in het
midden van de achttiende
eeuw, kaart van Hattinga.
ren gewoonte geworden. Het hele eiland is ver
anderd in een waar lustoord. Westhove is geen
uitzondering meer en vormt een onderdeel van
een reeks van buitenplaatsen in de binnenduin-
rand. In de achttiende eeuw worden in totaal
ruim honderd grote buitenplaatsen op Walcheren
aangelegd. De tuinen uit deze periode vertonen
strakke, symmetrische vormen. Ook Westhove is
in die tijd opgebouwd uit een indrukwekkend la-
nenstelsel. Vanaf wat nu de Domburgseweg is,
lopen vier oprijlanen het gebied in. Centraal tus
sen de twee middelste lanen bevindt zich het
kasteel. De meest linkse oprijlaan komt uit op de
oranjerie, waarin thans het Zeeuws Biologisch
Museum is gehuisvest. De ruimten tussen de la
nen vormen vierkante blokken die zijn opgevuld
met een 'sterrenbosstructuur'. Op de kaart van
Hattinga is duidelijk het water van de slotgracht
te zien. De belijning van het water vertoont een
verrassende gelijkenis met de huidige situatie, en
aangenomen mag worden dat de vorm van de
slotgracht de laatste tweehonderdvijftig jaar niet
wezenlijk is veranderd. Van het lanenstelsel is
veel minder overgebleven: alleen de rechter van
de twee centrale oprijlanen bestaat nog, terwijl
van de oost-west lopende lanen (dit waren er
drie) er nog maar één over is (het tracé van de
huidige betonbaan).
In de Franse tijd. voor Walcheren een periode
van diep verval, worden vele buitens afgebroken
en verdwijnen de tuinen en parken. Westhove
raakt in verval. Het duurt tot in de negentiende
eeuw voordat opnieuw een bloeiperiode aan
breekt. Uit Engeland is inmiddels een nieuwe
mode in de tuinkunst overgewaaid, die zich tot
een echte trend ontwikkelt. De inspiratie voor de
nieuwe opvattingen inzake tuinaanleg hadden de
Engelse tuinarchitecten in Italië opgedaan. Het
romantische beeld van vervallen barokke land
huizen werd in Engeland vertaald in wat zich tot
de Engelse landschapsstijl zou ontwikkelen. De
meeste van de overgebleven buitens op Walche
ren veranderden ingrijpend onder invloed, van
deze trend. Met de Engelse stijl doet de roman
tiek zijn intrede; tuinen worden aangelegd met
slingerpaden, kronkelende waterpartijen en
boomgroepen; de strakke symmetrische opzet is
uit.
Een groot deel van Westhove - gelegen ten
noorden van het kasteel en de oranjerie - is in de
negentiende eeuw in de lijn van de Engelse land
schapsstijl getransformeerd. De ingreep was
omvangrijk: er werd een grote waterpartij met
slingerende uitlopers gegraven, paden kregen
volledig nieuwe tracés met een slingerend be
loop, en de beplantingsaanleg werd grootscheeps
aangepast. De rododendron, een soort die op
markante plekken in bosranden werd aangeplant,
deed zijn intrede in het gebied. De toepassing
van de Engelse landschapsstijl in Westhove was
van hoge kwaliteit. In de loop van de twintigste
eeuw is de aanleg echter sterk in verval geraakt.
Het gebied waarin de Hortus Zelandiae is aan
gelegd is destijds niet bij de aanleg in Engelse stijl
betrokken. Dit deel dateert nog uit de achttiende
eeuw, de 'formele periode'. Afgezien van de be
lijning van de omgrachting en een oude muur
ontbraken historische elementen in het gebied
binnen de gracht. De muur is een restant van een
muurkas. Op een prentbriefkaart die waarschijn
lijk dateert uit 1915, is deze kas nog aanwrezig.
Uitgangssituatie
Vrijwel alle waterpartijen op Westhove waren