WESTHOVE
93
Afb. 3: De oranjerie in 1994,
vlak voor de aanleg van de
tuin.
sterk verland doordat in de loop van de tijd een
dikke bladmassa in het water terecht was geko
men. De oevers van de waterpartijen waren be
groeid geraakt met houtopslag. Deze begroeiing
heeft de verlanding van de waterpartijen in de
hand gewerkt en de kenmerkende doorzichten
aan het oog onttrokken. Door een combinatie
van bladval en sterke beschaduwing waren bo
vendien de natuurwaarden van de waterpartijen
nagenoeg verdwenen.
Met uitzondering van het deel direct achter het
kasteel, dat vrijwel geheel was dichtgegroeid, was
het terrein binnen de gracht de laatste decennia
voor landbouw benut. Het kasteel zelf was dooi
de houtopslag vrijwel onzichtbaar geworden. De
visuele band tussen het kasteel en de polder be
stond niet meer. Achter de oranjerie waren res
tanten van een boomgaard zogenaamde half-
stambomen van oude fruitrassen - aanwezig. De
vitaliteit en de staat van onderhoud van de bo
men waren slecht. In tegenstelling tot het parkge
deelte van Westhove kwamen op het terrein bin
nen de gracht geen stinzenplanten voor.
Programma van eisen
Het Zeeuws Biologisch Museum verlangde dat de
tuin met een aantal duidelijke thema's werd inge
richt. die verband moesten houden met het
Zeeuwse landschap en de Zeeuwse natuur. Van
ouds weerspiegelt een heemtuin streekgebonden
natuur- en landschapswaarden, die in Zeeland in
hoge mate aan de landbouw zijn gekoppeld.
Voorgesteld werd dan ook, landbouw als een be
langrijk thema voor de tuin te gebruiken. Het
tweede hoofdthema voor de aanleg van de tuin
waren vlinders, fascinerende insecten die een lust
voor het oog zijn. Hiermee kon ook een koppe
ling met het gebied van de manteling worden ge
legd. Ook het bedreigde bestaan van vlinders
rechtvaardigt aandacht voor deze diersoort.
De wens om tot een goede afstemming met het
herstelplan van kasteel Westhove te komen leidde
tot de eis, dat de inrichting ook historisch verant
woord moest zijn: de sfeer van de buitenplaats
moest ook in de Hortus Zelandiae voelbaar zijn.
De geringe middelen die voor de aanleg van
de tuin beschikbaar waren, hebben de aspiraties
niet getemperd; een bezoek aan de tuin moet
een bijzondere gebeurtenis zijn, waaraan bezoe
kers graag ruchtbaarheid geven; de tuin, zo was
de bedoeling, moet uitgroeien tot een begrip in
de streek en zo een waardevolle aanvulling vor
men op hetgeen Walcheren de toerist te bieden
heeft.
Algemeen
In de directe omgeving van kasteel Westhove en
de oranjerie is het zeventiencle-eeuwse basispa
troon nog aanwezig. Uitgaande van het histori
sche karakter is een raamwerk voor de Hortus
ontworpen dat bestaat uit een stelsel van lindebe
plantingen waaraan de hoofdontsluiting van de
tuin is gekoppeld. Belangrijkste element van het
stelsel en daarmee van de Hortus als geheel is
een vierkant ter grootte van 65 bij 65 meter. Het
vierkant is opgebouwd uit negen kleinere vier
kanten van ca. 25 bij 25 meter, waarin de negen
thematuinen van de Hortus zijn gesitueerd. In de
bermen van het stelsel van lindebomen worden
op grote schaal stinzenplanten (sneeuwklokje,
daslook, boshyacint, boerencrocus en winteraco-
niet) aangeplant.
