G KNOOTSCH APSVERZAMELINGEN
117
v apens van Zeeland. Zierikzee en de Franse lelie
flankeerden de faam, die bovenop het bouwwerk
de roem van de alliantie blies. Binnen stonden
evenals in Amsterdam de Franse vorst en de Ne
derlandse maagd onder het Alziend Oog, dat
anuit de koepel stralen van spiegelglas naar be
reden zond. Om de tempel heen waren allerlei
innebeelden te zien. variërend van de door
Frankrijk gevoede kunsten en wetenschappen tot
de verwachte opbloei van de visserij, en vaten
beschilderd met de namen van de Franse wijn
provincies. Het meeste indruk maakte echter het
jachtje dat op tafel enige schoten loste! De deco
ratie in Goes volgde zes dagen later hetzelfde
stramien. Ook hier was een fraai geïllumineerde
tempel met de gebruikelijke verwijzingen opge
steld.
De Axe/se maaltijden
oen de Axelse commissie van ontvangst zich in
i 785 over de maaltijd voor de stadhouder boog
en besloot een dessert 'toepasselijk op de tijts
imstandigheden' bij suikerbakker De Feyter te
bestellen, sloot men daarmee dus aan bij een
wijd en zijd verbreide trend. De wijze waarop de
tafel versierd werd, diende duidelijk het hoogte-
I mnt van de dag zijn en het feit dat men zich tot
De Feyter wendde, wijst erop dat men zich van
het belang hiervan bewust was. In Axel werd in
786 geen alliantiemaaltijd gehouden. Op 17 juli
an dat jaar vierde men echter vol overgave het
feit dat de stad 200 jaar geleden door prins Mau-
rits van het Spaanse juk bevrijd was". Van heinde
en ver kwam men naar Axel om deze feestdag
mee te maken. Om half acht 's morgens werd op
de Markt onder tromgeroffel de speer met daarop
de vrijheidshoed en een vlag aan een gereed
staande paal bevestigd, waarna burgemeester
Paulus zijn toespraak hield. Een gedenkdienst in
de kerk, een concert en vuurwerk voor de burge
rij stonden op het programma, maar het belang
rijkste moment van de dag was toch het diner
voor vijftig genodigden in het stadhuis. Men
toastte hierbij uitgebreid op de vrede, de vrijheid
en de alliantie met Frankrijk, en we kunnen ge
voeglijk aannemen dat ook in de tafeldecoratie
op deze thema's werd gezinspeeld, al is dat van
de in de Zelandia bewaarde tekening niet af te
lezen. Deze betreft namelijk de opstelling van de
schotels tijdens een tussengang. Het deze keer
door de Middelburgse suikerbakker C. Koster ge
leverde dessert zal zonder twijfel een tempel ver
beeld hebben met daarin toespelingen op het juk
van de Spaanse overheersers, alsmede zinnebeel
den op de alliantie met Frankrijk. Misschien had
men de suikerbakker opdracht gegeven passages
uit de toespraak van burgemeester Paulus als lei
draad te gebruiken. Zijn gedragen zinnen als 'De
privilegiën en rechten der Burgeren werden niet
gekend maar vertrapt, en de ketenen van slaver
nij waren aan de halzen der bewoners van deze
stad geklonken' zouden zich uitstekend voor uit
beelding in suiker hebben geleend. Heel uitge
breid zal het niet geweest zijn: de memorie van
onkosten vermeldt slechts een betaling van
2.6.4.
Afb. 5: Tekening van cle opstelling van de schotels lijdens een van de gangen van de herdenkingsmaaltijd te Axel op 17
juli 1786. RAZ, ZG ZJ III, 261.
