n persant snoep
57
t Zeeuwse medici en van de Goese Vrijmetse-
1 irsloge geschenken aanbieden. Het hoogtepunt
n de dag is de plechtige overhandiging van het
cadeau van het 'dorp' te weten een smaakvol
onheur du Jour' (een handgemaakt salonbu
reau).13
Een jaar later openbaren zich de eerste ver
se hijnselen van zijn terminale ziekte en na een
j; ir van sukkelen overlijdt hij op 22 oktober 1882
op 67-jarige leeftijd aan maagkanker.
Een uitvoerige necrologie in de Goese Cou
rant1'1 en het jaarverslag van de afdeling Zeeland
in de nmg 15 berichten over de betekenis die hij
gehad heeft voor zijn gezin, zijn patiënten, de
t npsgemeenschap en 'de Afdeeling Zeeland'.
'olfaartsdijk in I860
e kern van Snoeps praktijk, waarvan de perife-
e zich tot ver in de aangrenzende gemeenten
itstrekt, bestaat uit de gemeente Wolfaartsdijk
elegen op het voormalige eiland Wolfaartsdijk
at door inpoldering van de Schenge sinds 1809
iet Zuid-Beveland is verbonden. De gemeente
S met een bevolkingsdichtheid van 68 inwoners
per vierkante kilometer, dun bevolkt. (In 1900
eeft Nederland een bevolkingsdichtheid van
154, in 1997 van 459 inwoners per vierkante kilo-
ieter.)"'
Rond I860 bestaat het eigenlijke dorp Wol-
iartsdijk, het vroegere Oostkerke, uit 118 huizen
icwoond door 139 huisgezinnen met in totaal
i 78 zielen. De, op 18 minuten gaans gelegen,
veede woonkern Oud-Sabbinge telt 68 huizen
aar 94 gezinnen leven met in totaal 412 zielen,
e buurtschap 'de Oude Kaai' vormt een derde
oonkern met 17 woningen waar 23 gezinnen
onen met in totaal 104 zielen.'" Buiten deze drie
oonkernen telt de gemeente 38 afzonderlijke
1 terenhofsteden en 40 landarbeiderswoningen.
A innemend dat de bewoningsdichtheid van deze
verspreid in de polders gelegen wooneenheden
dezelfde is als in de drie genoemde woonkernen,
kan verondersteld worden dat hier nog ongeveer
- 10 zielen gewoond hebben.
I et wegennet bestaat uit een, met grind ver-
I trde, provinciale weg die van het aan de Zand-
1 reek gelegen veer naar Noord-Beveland via het
orp Wolfaartsdijk naar Goes loopt. Halverwege
et veer en het dorp heeft deze weg een aftak-
ing die via Oud-Sabbinge naar het westen loopt
n halverwege de Westkerkse polder eindigt.18 De
est van het wegennet bestaat uit onverharde dij-
ten en polderwegen. Ervan uitgaand dat vrijwel
alle woningen in de drie woonkernen aan of
dichtbij de beide kunstwegen zijn gelegen en dus
zo nodig per rijtuig bereikbaar zijn kan men aan
nemen dat ongeveer een kwart van de toen
malige praktijkbevolking woont op afgelegen
boerderijen en landarbeidershuizen gelegen aan
onverharde, in het natte jaargetijde vrijwel onbe
gaanbare polderwegen.
Volgens het Provinciaal jaarverslag I860 is de
bodem van de gemeente Wolfaartsdijk samenge
steld uit betrekkelijk hoog gelegen zware klei,
zijn de middelen van bestaan overwegend land
bouw met daarnaast enige palingvisserij, bestaat
de voeding uit tarwebrood, aardappelen, var
kensvlees (waarvan het gebruik door de arbei
dende klasse toeneemt), uit regen en putwater,
uit bier voor de meer gegoeden, uit koffie (tot
misbruik toe) en uit jenever (waarvan het gebruik
op enkele uitzonderingen na niet onmatig is).
De woningen der arbeidende klasse zijn "tame
lijk", die der armlastigen overbevolkt, vrij zinde
lijk, er is veelal een gemis aan regenbakken en
de privaten liggen steeds buiten de woning. Van
de 1597 inwoners is 1% Rooms-Katholiek, 9%
Christelijk gereformeerd en 90% Nederduits Her
vormd."
De negentiende-eeuwse medische opleiding
In 1840, het jaar waarin Snoep zich in Wolfaarts
dijk vestigt, staat de medische beroepsopleiding
Afb. 2. Titelblad van het strafvonnis gewezen door ''De
Regtbank van het Arrondissement Goes" in de procedure
tegen Thomas Persant Snoep, geneesheer te Kapelle (raz,
Arrondissements Rechtbank Goes 1828-1877, inv.nr. 186,
rol nr. 17).
n<>.
-'"-x IN NAM OES KONINGS.
•v/—
Hij
"c mi li TIJ ANK vim hut ARRONDISSEMENT a O MS,
l'rovineic Zhki.ami vonnissende in Correctionele zaken.
Oez.ieu tie pniecttim- aangelegd door hut Openbaar Ministerie hij
-*~y i—tri. a^/--
C-
S/T-Z adz/*-sdZrTsèZLJ
(iizieii de akte vim dagvaarding immens dun Huur 'tj/jinür Kan
Jmitie sum «V* Ivekjtmgde- hetenkeml dun
ten einde lu worden lengt gesteld wegen- de feiten in die akte
uitgedrukt en liierl«>ven vermelduiuirup dezelve ,Ps verschenen.
