Figuur 7.
Impressie van de toekomstige skyline van de wct. Foto en
compilatie F. van Nieulande.
Strategie voor Zeeland?
Waar ligt de toekomst van Zeeland? Waarin moet
Zeeland zich economisch specialiseren?
Dat is eigenlijk de kernvraag.
Het antwoord van Zeeland Seaports is dat Zeeland
er naar moet streven om een logistiek knooppunt
te worden, een doorvoerpunt voor intercon
tinentale goederenstromen op weg naar hun
eindbestemming in de dichtbevolkte afzet
gebieden van Noord-West-Europa. De keuze ligt
in het verlengde van de 'mainportstrategie' die de
Rijnmondregio nastreeft en waarvan bijvoorbeeld
de Betuwelijn een voortvloeisel is. Het is een
opmerkelijke keuze, juist omdat Zeeland op dit
vlak nu geen rol van betekenis vervult en dus
een nieuwe weg wil inslaan.
Wat Zeeland bijzonder maakt ten opzichte van de
omringende regio's is dat het historisch en
geografisch een apart gebied is gebleven. Zeeland
is door zeearmen als het ware in plakken
gesneden. Bovendien ligt het aan de zuidkant
tegen de landsgrens aan, die ook een barrière is
geweest voor het doorzetten van ontwikkelingen
vanuit het Vlaamse, zoals bijvoorbeeld bij
Antwerpen heel duidelijk is te zien. Hierdoor is
voorkomen dat het in de vorige eeuw is
opgeslokt door industrie-uitbreiding vanuit de
Randstad of vanuit Vlaanderen. In plaats
daarvan heeft Zeeland een kleinschalig karakter
behouden, grotendeels agrarisch van aard,
en is het besprenkeld met dorpjes en steden
waaraan de industriële revolutie en sterke
bevolkingsgroei in de negentiende en twintigste
eeuw grotendeels voorbij zijn gegaan.
Juist dat aspect maakt Zeeland een bijzonder
rustpunt met grote kwaliteiten als leef- en
recreatiegebied, ingeklemd tussen de hoog
geïndustrialiseerde en dicht bevolkte Randstad en
Vlaanderen. Zeeland is - het is vaak gezegd -
een groen-blauwe oase en moet ervoor waken
deze bijzondere positie te laten 'verwateren' door
het aantrekken van dienstverlening of industrie
die er afbreuk aan doet. Speerpunten voor
Zeeland zouden recreatie en wonen moeten zijn
en misschien wel de grootste uitdaging is het
om de landbouwfunctie - die onder druk staat -
op een goede wijze om te vormen en in te
passen in deze ontwikkeling.
Betekent dit dan dat Zeeland geen nieuwe industrie
of dienstverlening moet aantrekken? Nee, beslist
niet, alleen moet Zeeland zich veroorloven
selectief te zijn. De paradox is dat de grond
prijzen in Zeeland relatief laag zijn en dat het
marktmechanisme op korte termijn ertoe zou
leiden dat juist ruimtevragende activiteiten met
een lage toegevoegde waarde worden aan
getrokken. Op termijn echter gaat het ten koste
van de aantrekkelijkheid van Zeeland voor de
eerder genoemde speerpunten recreëren en
94
De Westerschelde Container Terminal