12.1
De organisatie van het herstel
Wij gaan hier voorbij aan de hulpverlening
onmiddellijk na de Ramp, hulpverlening door de
marine, land- en luchtmacht en (omvangrijke)
hulp vanuit het buitenland in de vorm van
materieel, bouwmaterialen, menskracht en
logistieke steun. Ook de financiering van het
dijkherstel zal hier niet worden besproken.
Er zij slechts vermeld dat er uiteindelijk door
het Rijk 380 miljoen gulden is uitgegeven
voor het dijk- en duinherstel in heel Nederland
(212 miljoen voor heel Zeeland waarvan
130 miljoen voor het dijkherstel op Schouwen-
üuiveland).
Er zijn vier aspecten die van grote invloed zijn
geweest op de snelle en succesvolle dichting
van de dijkdoorbraken en stroomgaten: de zand-
zakkenvoorziening, de beschikbaarheid van
mankracht, de fabricatie van eenheidscaissons en
de leiding van het herstelwerk. Alvorens over te
gaan tot de gebruikte sluitingsmethoden, worden
deze aspecten hieronder in het kort besproken.
Bij de sluiting van de dijkbressen en de kleinere
stroomgaten heeft de zandzak, net zoals bij dijk
doorbraken in vroeger eeuwen, een grote rol
gespeeld. Zandzakken werden onmiddellijk na de
Ramp overal opgekocht. Binnen enkele dagen
was de totale voorraad van circa tien miljoen
stuks dan ook grotendeels uitgeput. Uiteindelijk
is vanuit de Rijkswaterstaat de aankoop en
distributie geregeld. Niet alle zakken bleken
echter geschikt voor het doel. De opgekochte
voorraad werd dan ook aangepast en voor
nieuwe orders werd het formaat van de zak,
de kwaliteit van de jute en de wijze van naaien
gespecificeerd. In totaal zijn 17,5 miljoen zakken
naar de noodgebieden verzonden en verwerkt.
Ook zijn er depots ingericht in de buurt van de
verbruikers. Zo'n 750.000 zakken werden door
vliegtuigen gedropt. Veel transport vond ook per
schip plaats en met amfïbievaartuigen.
Mankracht
In de eerste dagen van februari stroomden van
alle kanten vrijwilligers naar het rampgebied.
Alhoewel die lang niet allemaal gewend waren
aan het werken met de schop en het sjouwen
Figuur 1.
Algemeen overzicht van de geïnundeerde gebieden.
Alle Figuren ontleend aan: Verslag over de Stormvloed 1953
van Rijkswaterstaat. Verslag, Fig. 3.13.
Dijkdoorbraak en -herstel