r
44 ML
0S> yy A
ü3:' April 44.
Defences
1Shooting p.'o,
2. afi 1. empty
.sax
f ire-direction
gun, 6C.I& - on cone-Jpedestal.
4. shooting. p.b. as 1 And. 2. empty
5. as 1 with 'Io5 c.m. gun.
6. searchlight
Between disceplie 27/32 between railway and upperside of the slope
a dummy minefield, of which 3 squares each ab. 3o Ü5. long, which
have been indicated seperately. Heally minefields see below
In this same dikesquure from the railway till the road there are really
mines.
7,8,9,1o shooting p.b.'s each with 7,5 c.m. gun.
Between dilcepile 21-28 b.w. ent. along upperside basaltslope, however
no mines.
11. searchlight.
12, wooden guntower 13m. high with ab. 5 c.m. A.A.
13Measuring-post.
3etween diiepile 12/17 5 munition p.b.'s.
14. snooting p.b.'s(4) each with 22,6 c.m. gun, r.avy-coastal-troop
16. and 16a. 6c.m. A.A./Pak. t/ lH
17 and 17a 4 Y^rrri-l
13 and 19 shooting p.b.'s
20.searchlight.
21muniti on pb
22. 7,5 c.m. gun on concr. plate.
23 and 24- shooting p.b. empty
25. troop A.A./Pak. 2 6c.ja.guns and 2 4 c.m.guns.
26Listening—post
Between diicepile o/21 outer-course dice from railway till upperside
lope minefield with tankbarriage, see below.
TA n/c&A/< a /'A
QLj&j. o
Zoutelande-area. end of April 1944.
See sketch. Dutch ord.map 48 Middelburg W* 19^3» coor.
^xxxxxxx tankbarriage
1foods
2. p.b. with 5 c.m. PAK
3. 2 light m.g.'s.
4. 5 c.m.-gun
5mine-area
6munitiondumps
7. roaa-quard
8. p.b.
9. 2 c.m. m.g.
10. foods.
11. 7 c.m. field-guns
12. man it iondumps
13. 1o c.m. fieldguns.
14. 2 light m.g.'s.
15. 1o c.m. fieldguns
16. m.g.
17. qulckfiring 4 c.tu.
18. commandingpost
19munit iondump
20. foods.
21. Ort skoaunandantur
22. 5 C.m. A.A.
25. Listeningpost
24.
Fig'uur 5.
Voorbeeld van een rapportage. Coll. NIOD.
van legeronderdelen en borden zoveel mogelijk
achterwege gingen laten. Maar waarneming
bleef belangrijk. Dat betekende veel fietsen.
Een belemmering was daarbij, vooral ook in het
kustgebied van Zeeuws-Vla an deren, de toegang
tot 'Sperrgebiete'. Soms was dat riskant. Zo was
ikzelf samen met onze medewerker in Breskens,
Piet Oosterling, zonder het te weten in het
kustgebied tussen Breskens en Cadzand aan het
fietsen en toen we eruit wilden, moesten we een
schildwacht passeren, die naar papieren vroeg.
Gelukkig was hij niet lastig en liet hij ons op
vertoon van onze persoonsbewijzen door. Dat
ging natuurlijk gepaard met enige spanning.
Anders ging het in Sluis, waar onze medewerker
Arie van den Brink en ik op zoek waren naar de
lokalisering en het commando van de 'Artillerie-
Abteilung' van de in West-Zeeuws-Vlaanderen
gelegen divisie. We werden door grenswachten
gearresteerd en naar het wachtkwartier gebracht.
Onderzoek naar onze papieren leverde niets op
en we hadden een verhaal dat geloofd werd. in
de sok verborgen papieren werden niet gevonden
bij fouillering. We werden losgelaten en konden
wegfietsen. Je realiseert je dan wat vrijheid
betekent.
Inlichtingenwerk in Zeeland
Maar nu eerst iets over het werk van de Groep
Albrechl in Zeeland. Zeeland was met zijn kusten
en Scheldemonding een belangrijk strategisch
gebied. Dat belang nam toe naarmate de Duitsers
zich gedurende het verloop van de oorlog meer
en meer op de verdediging gingen toeleggen.
Voor de geallieerden was berichtgeving daarover
uiteraard van veel belang. Belangrijke elementen
in de informatie waren troepenposities en
troepenbewegingen en verdedigingswerken.
Basis voor informatie is in de eerste plaats
waarneming. Daarvoor moetje uiteraard weten
watje moet waarnemen en hoe in het algemeen
een militaire structuur in elkaar zit, naar welke
borden en tekens je moet kijken en welke onder
scheidingstekens uniformen hebben. Uiteindelijk
gaat het erom de ligging van de verschillende
onderdelen te achterhalen. De groep ontwikkelde
daarvoor instructiemateriaal. Van belang was
daarbij een regelmatig contact tussen mede
werker en groepsleiding. Waarneming was niet
eenvoudig, vooral toen de Duitsers aanwijzingen
West-Zeeuws-Vlaanderen was een apart gebied, waar
de 64c Duitse divisie was gelegerd, ten dele in
België. Het gebied werd door de Duitsers aan
geduid als 'Eestung Schelde-Süd'. Op Walcheren
deden Wim Jobse en ik beiden de waarneming,
maar omdat Wim een baan had en ik niet,
had ik meer ruimte en kon ik er behalve Zeeuws-
Vlaanderen ook Zuid-Beveland bij doen. Voor
dit werk was ook denkwerk nodig en daar was
Wim sterk in. Want uit waarnemingen moesten
conclusies worden getrokken over de plaats en
de taak van onderdelen en over de structuur
binnen een bepaald gebied. Maar waarnemingen,
die regelmatig moesten worden herhaald, waren
niet voldoende, in de groep waren allerlei metho
den ontwikkeld om de informatie te verbreden
en te verdiepen. In Zeeland kwamen we ook met
een interessant toegangsmiddel.
Een militaire organisatie kan niet zonder administra
tie. Dat gold ook voor de Duitse. Er werd voedsel
geleverd, er werden diensten verricht - elektrici
teit, water, ziekenhuis - en mensen ingeschakeld,
zoals boeren die voor de 'Wehrmacht' moesten
52
Spionage
