De enquête van 1994
Op het eind van de twintigste eeuw publiceerde
de Stichting Nederlandse Dialecten een vragen
lijst in 22 regionale dagbladen.48 Uit de 386
antwoorden van de Zeeuwse eilandbewoners
blijkt dat wulcler dan nog sporadisch voorkomt
op Zuid-Beveland, zich handhaaft op Schouwen-
Buiveland en op de overige eilanden is verdwe
nen ten gunste van oans. En de derde persoon
enkelvoud um treft men dan, zij het als rand
verschijnsel, enkel nog aan op Zuid- en Noord-
Beveland. Verder verschaft de enquête ons in ver
band met de persoonlijke voornaamwoorden
geen relevante informatie.
Ten slotte
ln snel tempo verandert het dialectbeeld. Ener
zijds neemt de druk van het Algemeen Nederlands
toe, waardoor standaardtalige vormen als hij en
zij de Zeeuwse dialecten binnensluipen. Ander
zijds is er, kijkend naar Zuid-Beveland, een
verrassende terugkeer te bespeuren van object
vormen die deels op het punt stonden te ver
dwijnen. Die terugkeer geldt met name de derde
persoon enkelvoud (m/v) en meervoud.
Wij vinden dit, en ook andere fenomenen die wij
in 2004 bij de ondervraging van 132 Zuid-Beve
landers konden constateren, niet weerspiegeld
in de sand. Erg verwonderlijk is dat niet. Het
landelijke Zuid-Beveland wordt hierin door een
stadsdialect sprekende Goesenaar (niet) vertegen
woordigd. En Noord-Beveland en Duiveland
ontbreken zelfs geheel. Daarmee is geen recht
gedaan aan de rijke verscheidenheid van de
Zeeuwse dialecten.
Bijlage llr Zeeuwse eilanden. Vragenlijsten 37 (1964) en 41 (1966).
Z-Beveland N-Beveland Walcheren Tholen
Schouwen Duiveland
3e pers. ie
enk. (m.) ie/um
um
ie/hij
17 (73 °/o)
1
3
Ie pers. wulder
mv.
wulder/ons 1
ons 9 (60 o/o)
wie
2e pers. julder 20
mv. julder/jullie
jullie 1
3e pers. zulder 6
mv. zulder/ulder 2
ulder 1
zie 2
14
1
3
1
3
2
Totaal antwoorden
21
15
Totaal aantal antwoorden voor de Zeeuwse eilanden: 59.
Zie opmerking bij Bijlage I.
156
Zeeuwse pronomina