rcpmmMEKi
Figuur 1.
Gravure van de voorgevel van het stadhuis uit 1595 door
Pieter Bast. De te maken wijzigingen aan de ingang zijn met
pen aangegeven, za, zg, Zei. 111. n-380.
Medio burgens is Cutlia
Figuur 2.
Gravure door Bast met enige wijzigingen afgedrukt door
Z. Roman. ZA, ZG, Zei. 111. li-381.
Westmonsterkerk. Op last van de stadsregering
is deze kerk vanwege zijn bouwvallige staat,
ondanks het protest van velen, in I 575 afge
broken. Een prettige bijkomstigheid was dat het
nu mogelijk werd een 'schoon marktveld' aan te
leggen, linger stelt in zijn boek De Monumenten
van Middelburg dat het stadhuis, tengevolge
van de oorspronkelijk besloten ligging, in tegen
stelling tot die welke gebouwd zijn in Vlaan
deren, van onder sober is gehouden en van boven
rijk versierd. Het stadhuis had twee ingangen,
een aan de Markt en een aan de Noordstraat.
Waarschijnlijk tengevolge van het ruime nieuwe
marktplein besloot het stadsbestuur in 1612 de
twee ingangen tot het stadhuis op te heffen en
één nieuwe entree aan de Markt te maken.3
Bij de herinrichting van de Markt in 1998 zijn de
fundamenten van het oude bordes naast de
vleeshal teruggevonden.4
Op de gravure van het stadhuis van Middelburg die
Bast in 1595 vervaardigde, zijn de ingang naar
de Vleeshal en de twee ingangen tot het stadhuis
te zien. Deze prent is de enige in het oeuvre van
Bast waar hij slechts één gebouw, waarvan de
details zeer minutieus zijn weergegeven, tegen
een lege achtergrond graveerde. De gravure is
in zowel de Franse als Nederlandse editie van
Lodovico Guicciardini, Descrittione de tutti i
Paesi Bassi, opgenomen. Nu zijn nog slechts
enkele exemplaren van deze gravure bekend,
onder meer een in de Zelandia lllustrata. Dit
exemplaar is in zover bijzonder dat hierop de te
maken veranderingen aan de ingang met pen
zijn aangegeven.
In de eerste helft van de zeventiende eeuw geeft de
drukker en uitgever Zacharias Roman een nieuwe
afdruk van de gravure uit. Hierop zijn enige
wijzigingen aangebracht, onder andere voor wat
betreft de ingang. Volgens Georges Keyes, de
Bastkenner, is de oude maar bijgewerkte koper
plaat gebruikt. Wanneer deze afdruk is ver
schenen is onbekend. Het moet tussen 1616 en
1668 zijn geweest. Op deze gravure is namelijk
de nieuwe weervaan, een zeeridder van 1616,
weergegeven en Zacharias Roman overlijdt in
1668. Zacharias Roman, zoon van de drukker en
uitgever Gillis Roman te Haarlem, wordt overi
gens voor het eerst in 1619 als boekverkoper
te Middelburg vermeld en het jaar daarop inge
schreven als poorter van deze stad.
Genootschapsverzamelingen
161
