Genootschapszaken Eric-Jan Weterings is historicus en hoofdredacteur van Zeeland. Genootschap publiceert eerste digitale boek Chirurgijns, doctoren, heelmeesters en artsen op het eiland Walcheren 1700-2000 is het eerste on-line gepubliceerde boek van het genootschap. Een uit nood geboren mijlpaal, want geld voor een papie ren versie ontbrak. Auteur J.Z.S. (Jan) Pel zit er niet mee. "Nu krijgen meer mensen het onder ogen dan een gedrukte versie." De in 1918 geboren huis arts in ruste werkte er ruim twintig jaar aan. 'In ruste' is een weinig adequate beschrijving van de Middelburger. Na zijn 65e begon hij aan het boek, maar tussendoor lag het werkjaren stil om dat hij een rechtenstudie volgde aan de Open Universiteit. "Voor de aardigheid." Dat geldt ook voor de vraag waarom hij aan de publicatie begon. "Ach ja, eigenlijk louter uit interesse. Ik ben oud huisarts en ik ben zeer geïnteresseerd in geschiede nis. Dat komt hier samen in een bronnenboek voor de sociale historie." Aanvankelijk was Pel van plan de levensbe schrijvingen van medici te beperken tot mensen die in Middelburg in de negentiende en twintigste eeuw actief waren. Daarvoor kon hij uitgebreid putten uit het in 1901 verschenen Levensberichten van Zeeuwse Medici van A.A. Fokker en J.C. de Man. Tijdens zijn onderzoek stuitte hij op een aan tal interessante archieven, wat aanleiding was het onderwerp uit te breiden. "Het archief van het Staatstoezicht op de Volksgezondheid in Zeeland was heel nuttig, met gegevens over examens, klachten etc. Daardoor krijg je een fantastisch overzicht van de gang' van zaken op de Walcherse dorpen in de eerste helft van de negentiende eeuw." Verder putte Pel veel uit de gemeentearchieven van Vlissingen en een aantal (toen nog zelfstandige) dorpen. Een van de personen die hij beschrijft is S.S. Coronel, die in 1853 als stadsgeneesheer een deel van de Middelburgse armen onder zijn hoede krijgt. Zijn ervaringen publiceert hij in het boek Middelburg voorheen en thans. "Hij beschrijft daarin de sociale omstandigheden in zijn tijd. Die waren huiveringwekkend." Coronel werd later J.Z.S. Pel. Foto Richard de Waard. onder meer gemeentearts in Amsterdam. Zijn aan tal wetenschappelijke publicaties (37) is door geen van zijn Zeeuwse collega's ooit geëvenaard. Naast zo'n succesverhaal zijn er ook tal van wat Pel noemt "dubieuze figuren". Die figureren veelal in een verder verleden. Als in 1815 bijvoor beeld heelmeester A.R. Roth zich in Koudekerke vestigt, wordt hij al snel op de vingers getikt omdat hij ook onbevoegd actief is als verloskundige. Later wordt hij na een inspectie 'ernstig onderhouden en gereprimendeerd over de sleg'te en berooiden toes tand zijner apotheek en instrumenten'. Uiteindelijk onderhoudt het diaconaal armbestuur hem en zijn gezin. De auteur vindt het wel jammer dat de digitale uitgave geen ruimte liet voor illustraties. "Ik heb een aantal fraaie portretten, oude diploma's, rap porten en dergelijke. Technisch schijnt weergave daarvan niet mogelijk te zijn." Het is een troostrijke gedachte dat de ontwikkelingen in de digitale 30 Genootschapszaken

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland | 2007 | | pagina 31