eian
Genootschapszaken
Eric-Jan Weterings
is historicus
en hoofdredacteur
van Zeeland.
Genootschap koestert knekels
Een kwartaalperiodiek heeft zo zijn beperkingen.
Maanden nadat 'de pers' breed uitpakte over een
unieke ontdekking in de verzameling fossiele bot
ten van het genootschap, is pas thans de gelegen
heid om in het eigen blad de leden daarvan kond te
doen. Twee 2,5 tot vijf miljoen jaar oude schedel-
delen van een tot nu toe onbekende soort dwerg
vinvis bleken bij elkaar te passen. Waarom werd
een driejaar oude recent wereldwijd erkende ont
dekking pas nu bekendgemaakt?
Volgens conservator Natuurhistorische Voor
werpen zeezoogdieren Mare Bosselaers gebeurde
die ontdekking bij toeval. Bij inventarisatiewerk
kwamen de delen naast elkaar te liggen, waarop uit
de breuklijnen bleek dat ze bij elkaar hoorden. Dat
leverde een gave schedel met hersenholte op, waar
van de conservator al melding maakte in het jaar
verslag over 2004. Op dat moment was het Bosse
laers nog niet duidelijk dat hij een uniek exemplaar
in handen had.
In Zeeland zijn veel resten van vinvissen ge
vonden - die voor een fors deel hun weg hebben
gevonden naar de collectie van het genootschap -,
waardoor een nieuwe soort niet snel werd ver
wacht. Daar komt bij dat de delen al sinds 1932
respectievelijk 1938 in de verzameling aanwezig
waren. Waarschijnlijk zijn ze in die tijd opgevist uit
de Westerschelde, in de zogenoemde Put van Ter-
neuzen.
Pas nadat de resten waren schoongemaakt en
onderzocht kwam de conservator tot het inzicht
met een nog onbekende soort uit het Plioceen te
Foto Mare Bosselaers.
Foto Mare Bosselaers.
maken te hebben. Als belangrijke verschillen met
andere soorten noemt hij onder meer de rechte
rand van het achterhoofdbeen en het forse kaakge-
wricht. Pas toen begin dit jaar een Italiaanse des
kundige het unieke van de vondst bevestigde, werd
deze wereldkundig gemaakt.
Dat betekende ook een leuke opsteker voor het
Zeeuws Museum, dat de schedel na de heropening
op 5 juni in haar permanente opstelling toont. 'Per
manent' is overigens een betrekkelijk begrip in het
beleid van het museum.
Zie daarvoor het vraaggesprek met directeur
Valentijn Byvanck elders in dit blad.
Collectie
Het bijzondere aan de collectie van het genoot
schap is, dat deze nog steeds met nieuwe vondsten
wordt uitgebreid. De afgelopen elf jaar gingen vrij
willigers elke zomer op fossiele botten vissen in de
Put van Terneuzen. Daarvoor gebeurde dat in de
Oosterschelde, maar na moeilijkheden met de ver
eniging Kor en Bot en door de verzanding van de
Oosterschelde waren de 'schatgravers' gedwongen
een andere locatie te zoeken.
De natuurhistorische collectie bestaat uit vier
delen: schelpen (mollusken), zeezoogdieren, land-
zoogdieren en gesteenten en mineralen. De onge
veer 2000 stukken grote verzameling zeezoogdie
ren wordt bewaard in het Zeeuws Museum. Het
grootste deel daarvan is niet toegankelijk voor pu
bliek, maar het museum is van plan om regelmatig
stukken te tonen in wisselexposities.
Genootschapszaken
61