TÏTil
I
Sociale Geschiedenis, Amsterdam.)
11. Leo van Breen, 'Zeeuwsche Volkspoëzie'. In: Eigen Volk, Ie
jrg., 1929, blz. 242, 290, 339 en 373 e.v.
12. Leo van Breen, 'Zeeuwse variaties op een volksliedje'; in:
De Wandelaar 2 (1930), 293-296.
13. Levinus Willem de Bree (Middelburg 3 febr. 1912 - Vlis-
singen 28 maart 1977). De Bree begint in 1931 te Kort-
gene als onderwijzer.
14. NBAS is de Nederlandsche Bond van Abstinent Studee
renden, die is ontstaan in 1919 door fusie van de
Gymnasiasten Geheelonthoudersbond en de HBS-Geheel-
onthoudersbond; in 1921 fuseerde de NBAS met de
Kweekelingen Geheelonthoudersbond (vergl. Ger Harm-
sen, Wij zijn jong de aard' ligt open. NBAS tussen twee we-
reldoorlogen. Amsterdam 1969.) Brief Van Breen van 24
november 1929.
15. Eigen Volk 1931, 141-142.
16. Levien de Bree, Vier van Walch'ren en één Schouwenaar:
een paar Zeeuwsche vertelsels. Kruiningen: Van der Peyl,
1930.
17. Brief van Levien de Bree aan P.J. Meertens, d.d. Nieuw-
veen, 24 september 1942 (in ZB). Noch elders, noch in het
Meertensarchief zijn aanwijzingen te vinden dat deze ge
wraakte recensie door Van Breen is uitgelokt, al wordt er
inderdaad tamelijk denigrerend over Levien de Bree ge
sproken als een onrijpe schrijver.
18. Ze komt wel in Meertens' dagboek voor, zij het in getem
perde vorm uiteraard.
19. Toespeling op Multatuli, Ideeën nr. 448: voorwaar, ik
zegge u: de adel en de eer des menschen wonen boven
den navel.
20. Deze politieke manifesten in de vorm van theaterstukken
zijn goedkoop en bibliografisch pover op de markt geko
men. In bibliotheken zijn exemplaren van deze uitgave
met het impressum 'Gouda, 1932' en 2e dr. De eerste uit
gave (zonder enige bibl. informatie) lijkt van 1931 te zijn
en is gedrukt bij Van der Boom te Den Haag. Onder de
lijst van 'personen en koren' staat: Eksemptaren van dit
Koor verkrijgbaar bij Leo van Breen, letterkundige, Goes',
zodat de eerste uitgave een productie in eigen beheer
lijkt. Dat wordt bevestigd door de recensent van Op-
waartsche wegen(9ejrg. 1931/1932, blz. 278). De tweede
druk van Licht aan de Kim (2e en 3e duizendtal, aldus de
informatie op de laatste bladzijde van De Rode Kruisweg
is op de markt gebracht (of gedrukt) door P. Jongeneel te
Gouda. Van Breen woont in 1932 overigens enige tijd in
Gouda.
21. Johannes B. Th. Hugenholtz (1888-1973), predikant ach
tereenvolgens te Vledder, Purmerend en Ammerstol; ac
tief in tal van vredesorganisaties, onder meer secretaris
van Kerk en Vrede en redacteur van het orgaan Kerk en
Vrede, van Militia Christi en van Vredesactie. Onder meer
actief bij de Jongeren Vredesactie. Een mooie samenvat
ting van zijn vredesactivisme op
www.hugenholtz.net/bentheim.pdf (blz. 27 e.v.).
22. Hemels ft Vegt Bibliografie van geïllustreerde tijdschrif
ten, dl. 1, s.v. 'Groot Rotterdam. Geïllustreerd weekblad',
blz. 209) zijn terecht wat voorzichtiger: 'waarsch. ook
o.d.t. Zeeuwsche editie'.
23. De mededeling van de overname staat in nummer 13 van
1926.
24. Deze bibliografische situatie heb ik nergens gesignaleerd
gezien. In de Bibliografie van Elet Geïllustreerde tijdschrift
in Nederland (dl. 1: 1840-1945) wordt de uitgave van
G.W. de Boer niet vermeld.
25. Het huis heet nog steeds zo, hoewel dat niet zichtbaar is.
26. Vergl. Herman Pleij, Elet gilde van de Blauwe Schuit. Lite
ratuur, volksfeest en burgermoraal in de late middeleeu
wen. Amsterdam 1979. In het voetspoor hiervan bestaat
een omvangrijke literatuur.
27. Het Zeeuwse dialectwoord uutbaening betekent 'een uit
weg over andermans grond'.
28. Ook van dit merkwaardige initiatief van Van Breen c.s.
moet de geschiedenis nog geschreven worden. Op basis
van de gegevens van het Instituut voor Sociale Geschie
denis te Amsterdam, waarin het Persmuseum huist, valt
het volgende curieuze verleden te formuleren: Burger
recht verscheen lx per week; vanaf 7 september 1963 1x
per 2 weken; vanaf jan. 1964 1x per maand. In het blad
werden de volgende andere periodieken opgenomen: Bur
gerrecht bedrijfspost, en De bedrijfspost. Vanaf nr. 172 (14
okt. 1950) ook: Uitzicht: nationaal weekblad', vanaf jrg. 8
(1953) eveneens: Elolland post: onafhankelijk critisch
weekblad voor orde, rechten opbouw. In dezelfde jaar
gang (jrg. 8, no. 283-1953) ging ook De Prinsestad naar
Burgerrecht. Ook verscheen het blad enige tijd onder de
naam: Nationaal weekblad burgerrecht.
29. Volledigheidshalve zij vermeld dat er nog twee andere re
dacteuren waren: mevr. Trimpe Burger-Mekking en
Hans Warren. Het is in het geval van Leo van Breen niet
goed voor te stellen dat zij een rol gespeeld hebben.
N.B. De illustraties op pag. 88, 96, 98, 101
en 105 mogen niet door derden worden over
genomen.
Leo van Breen
107
