laars was Cornelis Brakman, destijds hoofd van
de lagere school van Nieuw- en Sint Joosland. Hij
verzamelde aan het strand van De Kaloot van
1925 tot 1955. Zijn uitgebreide verzameling heeft
hij geschonken aan het Koninklijk Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen en zijn collectie
lag mede ten grondslag aan het eerste grote werk
over de fossiele schelpen van Nederland, beschre
ven in het proefschrift van C.0. van Regteren
Altena (1937), Bijdrage tot de kennis der fossiele,
subfossiele en recente mollusken, die op de Neder
landse stranden aanspoelen, en hunner versprei
ding. In dit werk worden ongeveer 180 fossiele
soorten vermeld.
Mede door de inzet van leden van de werk
groep Geologie van het Zeeuws Genootschap en
in samenwerking met de werkgroep Tertiaire en
Kwartaire Geologie uit Leiden en de Nederlandse
Malacologische Vereniging verscheen in de jaren
1954 tot 1984 in het tijdschrift Basteria een reeks
artikelen onder de titel 'De fossiele schelpen van
de Nederlandse stranden en zeegaten'. Hierin
worden 466 soorten behandeld en afgebeeld.
In 2010 verscheen De fossiele schelpen van de
Nederlandse kust, uitgegeven door Naturalis te
Leiden. Hierin worden de keverslakken, de stoot-
tanden en de tweekleppigen beschreven, en dus
nog niet de slakken. Aan het deel over de fossiele
slakken wordt door leden van de bovengenoemde
werkgroepen gewerkt, samen met Naturalis. Door
het grote aantal verzamelaars in Zeeland zijn de
laatste jaren veel voor ons gebied nieuwe soorten
aangetroffen, waarvan het merendeel afkomstig
is van De Kaloot. Ter vergelijking de neven
staande tabel.
Doorsnede van de geul voor De Kaloot, links a - a, rechts b - b.
Bewerkt naar: Rijkswaterstaat Directie Zeeland, meetdienst
Westerschelde, vak 5, februari-maart 2001.
Aantallen soorten fossiele mollusken
(bron: Naturalis, Leiden, 15 april 2001)
NL
De Kaloot
Keverslakken (Polyplaco-phora)
2
1
Slakken (Gastropoda)
345
310
Stoottanden (Scaphopoda)
7
7
Tweekleppigen (Bivalvia)
335
304
Totaal
689
622
Op het Kalootstrand zijn dus 622 verschillende
soorten schelpdieren gevonden. Het aantal soor
ten dat aanspoelt op het strand bij Cadzand, na
De Kaloot het rijkste fossielenstrand van Neder
land, is ongeveer 210. Het natuurwetenschappe
lijk belang van De Kaloot wordt door deze gege
vens onderstreept.
Jaren vergaan, fossielen blijven
De Kaloot is vroeger aanzienlijk groter geweest.
In 1949 werd in het Zuid-Sloe de Quarlespolder
ingedijkt en in de jaren zestig werd vrijwel de
gehele Kaloot veranderd in een grootschalig
industrieterrein. Door de inpoldering en de aan
leg van het industriegebied met havens en een
kerncentrale is een groot en bijzonder natuurge
bied en ook een deel van het oorspronkelijke
strand van De Kaloot teloorgegaan. De gedachte
sprong van 'woeste gronden' naar 'natuurgebied'
was in het beleid nog niet gemaakt. Een bijzonder
Zeeuws natuurgebied, dat zeker in kwaliteit ver
gelijkbaar was met het Verdronken Land van
Saeftinge, is hierdoor voorgoed verloren gegaan.
98
De Kaloot
60
