MAAR IHHI mm
"pent u het
met o»ó eenó,
geef je ótem.
Ï3ent u het
oneenó,
geef onó
een kcmó.
Dorpsbelangen Toerisme
STAAT VOOR
'ACTIEF, KRITISCH
EN BETROKKEN'
Affiche voor de raadsverkiezingen van maart 2006 in Sluis.
Dorpsbelangen ft Toerisme leverde een wethouder, maar pas
aan het eind van dat jaar, na de val van het na de verkiezingen
gevormde college. Beeldbank ZB, affiches nr. 23209.
een sport beoefende, terwijl dit percentage op
Tholen en Sint-Philipsland slechts 7 was. Hoe
kwam dit? Hing het verschil samen met de leef
tijdsopbouw van de bevolking? Of met de gods
dienstgezindheid? We kunnen er slechts naar
raden, de auteurs geven geen antwoord omdat ze
de vraag niet eens stellen.
Wat ik betreur, is dat met uitzondering van de
schoolstrijd (die in het hoofdstuk over de politiek
wordt beschreven) betrekkelijk weinig aandacht
wordt geschonken aan de geschiedenis van het
onderwijs. Aangezien de auteurs ervoor hebben
gekozen om het paragraafje over het onderwijs op
te nemen in het hoofdstuk over de sociale ver
houdingen, mag je verwachten dat ze een ver
band tussen beide onderwerpen zien. Heeft het
onderwijs in Zeeland als een sociale hefboom
gewerkt? Droeg uitbreiding van het basis- en
voortgezet onderwijs bij tot een emancipatie van
de achtergestelde groepen? In een overzichtswerk
als dit, waarin algemene lijnen zichtbaar moeten
worden gemaakt, hadden deze belangrijke vragen
op zijn minst gesteld moeten worden.
Hoewel de illustraties in dit deel (wederom)
van schitterende kwaliteit zijn, staan sommige in
schril contrast met de werkelijkheid op het
Zeeuwse platteland in de negentiende eeuw. De
duizenden landarbeiders en kleine boeren die
dagelijks op de rand van het bestaansminimum
balanceerden en voor wie de dood een dagelijkse
metgezel was, zullen zich niet hebben herkend in
de vaak romantische plaatjes die van het Zeeuwse
boerenleven werden gemaakt.
Ten slotte heb ik nog een paar details.
Waarom mis ik in de paragraaf over literatuur de
naam van de in Kapelle geboren wereldberoemde
schrijfster Annie M.G. Schmidt? En waarom de
naam van Oek de Jong ontbreekt, is me evenmin
duidelijk. Weliswaar is deze auteur niet in Zee
land geboren, zowel in zijn Opwaaiende zomer
jurken als in zijn recent verschenen Pier en
Oceaan beschrijft hij zijn jeugdjaren op Zuid-
Beveland en Walcheren. In de literatuurlijst ont
breken twee belangrijke werken van Jan de Jonge
over respectievelijk de landarbeidersvereniging
Noord-Beveland en de Zuid-Bevelandse fruitteelt.
Deze punten van kritiek betekenen overigens
niet dat ik deel vier van de Geschiedenis van Zee
land geen geslaagd werk vind, integendeel zelfs.
Ik vind het een mooi, gedegen en goed geschre
ven boek, waarin de auteurs op basis van litera
tuur- en archiefonderzoek hebben getracht een
samenhangend beeld te schetsen van de moderne
geschiedenis van Zeeland. Hoewel sommige
hoofdstukken gebukt gaan onder een overvloed
aan feiten en een gebrek aan analyse, is het een
108
Boekbesprekingen