r
ISp
Hf/ 'Vw/Y/A.ï'-tCéf fm'jeg..^/urmtfrd, -e/i-ƒ•■-
/t t ic/t */tt t Sc-z/At(-o/
De Engelse vloot op de Schelde en het fort Bath bij het beschieten van fort Frederik. Tekening gewassen in Oost-Indische inkt door
J. van den Berg, 1809. Zeeuws Archief, Zeeuws Genootschap, Zelandia Illustrata, III-302.
bestormen en dan nog zou ik onzeker over de uit
komst zijn.19 De Fransen hoefden echter niet meer
te vrezen voor een hernieuwd Brits offensief want
hun tactiek begon inmiddels vruchten af te wer
pen. De Britse bevelhebber van de expeditie
Chatham had op Walcheren een garnizoen van
18 duizend man achtergelaten. Zoals Napoleon
had voorspeld richtte de Zeeuwse koorts al snel
een slachting aan onder deze troepenmacht. Begin
september telden de Britten vijfduizend zieken,
één maand later waren het er al tienduizend.
Omdat er twintig doden per dag vielen, kreeg het
Britse leger op Walcheren de bijnaam dying army.
Op 24 september 1809 werd maarschalk Ber-
nadotte als bevelhebber van alle Franse en Hol
landse troepen in de Scheldedelta vervangen door
maarschalk Bessières. Napoleon gaf Bessières
opdracht de verdediging te reorganiseren door
minder Nationale Garde en meer reguliere troe
pen in te zetten. Ook diende Bessières de fortifi
caties van Antwerpen te inspecteren en hierover
persoonlijk aan hem te rapporteren. In de hele
maand oktober bleef de keizer zich bemoeien met
de militaire operaties. Zo kreeg Bessières te horen
dat hij een plan voor een aanval op Walcheren
moest maken. De ongeduldige Napoleon vond
echter al snel dat het ook de nieuwe bevelhebber
aan daadkracht ontbrak. Tegen Clarke klaagde hij
op 21 oktober over de voorzichtigheid van Bessiè
res. De maarschalk zou Vlissingen niet durven
heroveren omdat hij bang was voor de Britse
Royal Navy. Napoleon dacht echter dat Vlissingen
in de wintermaanden door wind en ijs geïsoleerd
zou raken waardoor de stad dan zowel vanaf land
als vanuit zee kon worden aangevallen. Op 15
oktober was Napoleon vanuit Oostenrijk in Parijs
teruggekeerd. Hij wilde nog voor het einde van
november de Franse troepen in Antwerpen
bezoeken, maar omdat de stad niet langer werd
bedreigd ging zijn reis uiteindelijk niet door. De
keizer schreef dan ook op 2 november aan Clarke
dat hij de operaties tegen het Britse garnizoen op
Walcheren van te weinig belang meer vond om
zich er zelf nog langer mee bezig te houden.20
Napoleon was zich ervan bewust dat het einde
van de veldtocht naderde. Op 3 december hield hij
een vlammende toespraak bij de opening van het
Franse parlement. De Britse strijdkrachten zouden
Britse Schelde-expeditie 1809
59
