waarschuwen dat die geen schade moeten kunnen
veroorzaken, want die zal op hen verhaald wor
den. In dit geval ging dat bezwaarlijk, want het
slachtoffer was hier de vrouw van de eigenaar
van de stier.
Niet-menselijke personen
Het recht kent tegenwoordig, dus anders dan
vroeger, een soort tweedeling in mensen en die
ren; strikt genomen een voor-darwiniaanse theo
logische opvatting. Vanuit biologisch perspectief
gezien is de werkelijkheid complexer. Bij de men
sen is en was er de groep van de wils- en hande-
lingsonbekwamen. Vroeger hoorden daar ook sla
ven en vrouwen bij; emancipatie van deze twee
groepen heeft deze categorie gelukkig wel fors
kleiner gemaakt. Tegelijkertijd wijst biologisch
onderzoek uit dat dieren zoals mensapen en wel
licht ook dolfijnen en sommige vogelsoorten uit
gebreidere verstandelijke vermogens hebben dan
vroeger gedacht werd. Maar ze worden natuurlijk
daarmee niet als echt wils- en handelingsbe-
kwaam gezien.
Toch werkt dit door in recente rechterlijke uit-
De executie van een varken. Uit: E.P. Evans, The criminal
prosecution and capital punishments of animals. Uitg. William
Heinemann, Londen 1906.
spraken. In Argentinië sprak de rechtbank uit dat
een orang-oetan die in een dierentuin gehouden
werd, een "niet-menselijk persoon" is en daar als
bekijkobject weggehaald moest worden. Het dier
kreeg daarmee een soort recht op privacy.1 Maar
een verzoek om vrijlating van een door een parti
culier gehouden chimpansee in New York werd
afgewezen; het dier werd door het hof als bezit
gezien en had dus geen rechten.2
In India besloot het ministerie van Milieu en
Bossen in 2013 dat dolfijnen niet voor het ver
tonen van allerlei kunstjes gehouden mogen
worden omdat het hoog-intelligente en gevoelige
dieren zijn die gezien moeten worden als "niet-
menselijke personen"3, een net even andere argu
mentatie dan gebruikt bij het verbod op het hou
den van circusdieren in ons land: "Het is niet
meer van deze tijd dat wilde dieren als olifanten
en tijgers optreden in een circus. De aantasting
van het dierenwelzijn weegt niet op tegen het
gebruik van deze dieren voor vermaak en
instandhouding van een traditie."4 Het is een
interessante vraag of in het recht in de loop der
tijd een "niet-menselijk persoon" zal ontstaan.
Een valse hond die een mens aangevallen en ern
stig verwond heeft, wordt soms op verzoek van
de eigenaren afgemaakt. Zoiets willen ze niet nog
een keer meemaken. Sommige dierenactivisten
noemen dit "buitengerechtelijke executie". Daar
had onze Middelburgse stier geen last van, die
werd tenminste keurig volgens de regels in een
rechtszaak ter dood veroordeeld, anderen ter
exempel.
Noten
1. The Huffington Post, 21 december 2014; BBC News, Latin
America ft Caribbean, 21 januari 2014.
2. ANP, 4 december 2014; BBC News, US ft Canada, 4
december 2014.
3. NRC Handelsblad, 22 december 2014; Times of India,
Environment, 20 mei 2013.
4. Rijksoverheid, Nieuwsbericht 13 december 2014: "Geen
wilde dieren meer in het circus."
Literatuur
- Pieter Boddaert, [ms] z.j. Aantekeningen van allerhande
nature. Koninklijke Bibliotheek, 135 K37.
- E.P. Evans, The criminal prosecution and capital punish-
ment of animals. Uitg. William Eleinemann, Londen 1906.
142
Stierosse
