sssstm
Zeeland 25.4
stadsplattegrond. Ook de periode tussen 1560 en
1649 was niet zonder schade geweest. Alleen al
met de inval van de Spaanse troepen in 1576
waren tweehonderd huizen en zestig zoutketen
door brand verwoest.16 Het is interessant om deze
stadsplattegronden met elkaar te vergelijken,
aangezien op die manier zichtbaar wordt waar de
bebouwing inmiddels was verdwenen. Door de
digitale afbeeldingen van deze plattegronden
over elkaar te leggen in een computerprogramma,
wordt het mogelijk om juist de in de tussenperi
ode verdwenen bebouwing te arceren. Het resul
taat van deze analyse is te zien op de af beelding.
Het eerste wat bij deze kaart opvalt, is dat de
morfologische aantasting vaak perceelsgewijs
verliep. Aan de randen van de stadsplattegrond is
echter ook het verdwijnen van grotere gedeelten
aaneengesloten bebouwing te zien. Om de analy-
sekaarten beter leesbaar te maken, is gekozen
voor een indeling in stadsdelen. Zierikzee is ver
deeld in stadsdelen A tot en met E. Op de kaart is
te zien dat stadsdeel A redelijk vrij is gebleven
van sloop. Dat is de oude stadskern van Zierikzee.
Waarschijnlijk is hier door de concentratie van
stedelijke functies een iets stabielere dichtheid
dan in andere delen van de stad. Interessant is
daarnaast ook deel E, waar weinig aantasting is
te zien. Dit stadsdeel grensde direct aan het
nieuwe havenkanaal uit 1593; het lijkt erop dat
de toenemende bedrijvigheid door deze nieuwe
handelsroute invloed heeft gehad op de structuur
van de stad. Bij latere analyses is dit terug te
zien, vooral nadat in 1680 de nieuwe havenkade
aan de zuidzijde van dit stadsdeel was aange-
legd.17 Stadsdeel E was het zogenaamde haven
kwartier, een buurt met smalle straten en kleine
percelen met een breedte van slechts één
Schouwse roede (3,7 meter).18 Er waren veel vis
sers, scheepstimmerlieden, touwslagers en kui
pers gevestigd.19 Deze ambachtslieden profiteer
den van de opleving van de welvaart door de
opkomst van de zouthandel (moernering) en de
meekraphandel.20 Dit was een regionale handel,
die van heel andere aard was dan de internatio
nale handel die voor die tijd de grootste positie
innam in Zierikzee. Juist in de wijken waar de
vermogende internationale handelaren waren
gehuisvest, lijkt sprake te zijn geweest van een
geheel andere ontwikkeling.
In 1696 werd de stadsplattegrond van Zierik-
zee van de hand van Mattheus Smallegange uit
Zierikzee: verdwenen bebouwing 1560-1649. Donkerrood is
de bebouwing, lichtrood de percelen en zwart de verdwenen
bebouwing. A f beeld ing auteur.
Zierikzee: verdwenen bebouwing 1649-1696. Afbeelding
auteur.
gegeven. Hoewel een korte periode, is ook in de
kleine vijftig jaar tussen deze en de vorige kaart
aantasting van de stad te zien. In deel B, ten
noorden van de Oude Haven, is de bebouwing aan
de achterzijde van de percelen langs de haven
kade verdwenen. De vrijgekomen grond is als
tuin bij de bebouwing langs de zuidzijde van het
bouwblok gevoegd. Door de afnemende druk op
het huizenbestand ontstonden er zo steeds grotere
percelen in dit deel van de stad. Waar in 1560
nog een dichte rij bebouwing aan de noordzijde
van het bouwblok stond, is in 1649 al te zien dat
de huizenrij aan de noordzijde wat is uitgedund.
In 1822 hebben alle woningen langs deze straat
stedelijk verval
157
