de negentiende eeuw inmiddels afgebroken en
vervangen door tuinen en wagenschuren ten
dienste van de panden aan de kade.
Eenzelfde ontwikkeling is te zien bij de bouw
blokken aan de kop van de haven, liggend in de
oude kern van de stad. In 1560 is het gesloten
bouwblok nog zichtbaar, in 1813 resteert nog een
deel van de woonhuizen aan de westkant, maar
de meeste percelen zijn al doorgetrokken vanaf de
havenzijde (de huidige Markt) tot aan de Nieuw-
poortstraat. In dit geval is deze ontwikkeling nog
ingrijpender, omdat de Nieuwpoortstraat eens de
hoofdstraat was van het stadje. De bebouwing
langs deze straat had representatieve gevels. De
resterende gevel van het stadhuis en het naastge
legen pand laten dit nog duidelijk zien.28 Het
stadhuis werd in 1599 verbouwd, zodat de nieuwe
representatieve gevel zich aan de havenzijde
bevond. Ook bij het naastgelegen woonhuis De
Swaen vond een dergelijke verbouwing plaats.
Deze verandering speelde zich weliswaar nog af
in de glorietijd van het stadje, maar de neergang
van de Nieuwpoortstraat is wel illustratief. Eens
de centrale straat van een bloeiende handelsstad,
verworden tot een straat met achterhuizen, later
tot een straat zonder noemenswaardige bebou
wing in een agrarische nederzetting.
De rijen met woonhuizen direct langs de
haven zijn opvallend intact gebleven. Uit de hui
zentellingen van de gemeente blijkt dat er wel
een grote afname was van het aantal woningen
in deze straten. In 1600 bevonden zich aan de
Haven Noordzijde en de Markt 79 woon- en pak
huizen, tegenover 61 in 1750.29 De rij ten zuiden
van de haven toonde een nog grotere afname,
van 74 naar 43 huizen. Hoogstwaarschijnlijk
werd hier dus niet gesloopt, maar vond er alleen
samenvoeging van panden plaats. Ook in andere
Kadastrale kaart van Brouwerhaven, 1813. Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, MIN09015C01.
160 Stedelijk verval
