spoedige tijd ging over in een structurele crisis in
de baksteennijverheid. Na de Tweede Wereldoor
log beleefde de sector weer een gunstige tijd, al
betekende dat wel het einde van de traditionele
steenbakkerijen. De automatisering kwam op
gang, de productie van machine- en snelbouw-
baksteen verdrong de typische streekproducten
zoals klamp-en papensteen, kerksteen en Boomse
pannen.
Van T. Peeters is het artikel 'Politiek en wet
geving in het laatmiddeleeuwse Mechelen'. Hij
gaat na hoe de opstanden van de bevolking het
beleid en de wetgeving in de stad beïnvloed heb
ben, en de manier waarop het stadsbestuur de
problemen aanpakte door het uitvaardigen van
ordonnanties. Die ordonnanties plaatst hij in een
ruimere politieke, sociale en historische context.
Ook J. Haemers gaat in op de laatmiddeleeuwse
toestand in Mechelen, waar veel onrust en com
motie heerste. Hij schrijft over politiek protest
van mannen en vrouwen en analyseert hun moti
vatie om in opstand te komen. Een interessante
benadering, want het burgerprotest kreeg in het
verleden nauwelijks aandacht in het historisch
onderzoek, terwijl oorlogen grondig bestudeerd
zijn.
Een bijzonder artikel is van de hand van H. de
Lannoy: 'Boom van Vreyheid - Boom van Slaver
nij. Het trieste lot van de vrijheidsbomen in
Mechelen (1792-1930)'. De betekenis van een
revolutionair ritueel of symbool als de vrijheids
boom verandert in de loop van de tijd. De bood
schap en het belang zijn afhankelijk van welke
maatschappelijke groep hem opricht om de eigen
positie te versterken. Doordat de Fransen zich als
bezetters misdroegen, zagen de Mechelaars er de
bomen van 'slavernij' in. Het ritueel van de vrij
heidsbomen is grondig geëvolueerd. In dit artikel
staan de gebruiken rond de vrijheidsboom in
Mechelen centraal tijdens de Brabantse Omwente
ling (1789-1790), het Franse bewind (1792-1815)
en het koninkrijk België (1830-1831 en 1930). Het
planten van de boom in 1792 in de Franse tijd
was de meest spontane. De bevolking zag de
Fransen toen nog als bevrijders. Rond de vrij
heidsboom vonden de republikeinse feesten
plaats, maar ook feesten voor de jeugd, de echt
paren, de ouderen en de landbouw. Vanwege de
negatieve houding van de Nederlanders werd de
vrijheidsboom in 1830-1831 weer een belangrijk
symbool voor de Belgische revolutionairen. Nadat
het voortbestaan van het jonge België was veilig
gesteld verloor de boom zijn revolutionaire
karakter, en werd het louter een gedenkboom.
In het driemaandelijks tijdschrift Het Land van
Beveren (2017, 4) is een briefwisseling van drie
zusters Goubau besproken, allen geboren begin
18e eeuw. De brieven zijn grotendeels bewaard
gebleven in het familiearchief de Bergeyck, dat in
het kasteel Cortewalle berust. In die tijd werden
honderden brieven geschreven, dikwijls door
dames uit de hogere standen, die daarmee hun
vele vrije tijd vulden en de briefcultuur lieten
evolueren tot een vrouwelijke kunst. We komen
veel te weten over handelsfortuinen, strategische
huwelijken en de manier waarop men met familie
en vrienden omging. Het briefschrijven werd ook
sterk gestimuleerd door de nieuwe consumptie
cultuur van de 18e eeuw. Een heel arsenaal van
producten kwam op de markt: pennen, porselei
nen inktpotten, zegelwas, versierd papier. Ook
bureaumeubels met lades en schrijftafels met lak-
decoratie hoorden bij de schrijverij en - niet te
vergeten - bij de verfraaiing van het huis (auteurs
C. Goossens en J. Verberckmoes).
T. de Doncker laat zijn licht schijnen over
meer dan 500 Beverse oorlogsaffiches uit 1914
1918. De Duitsers plakten hun bekendmakingen
aan de muren van belangrijke gebouwen ter alge
mene kennisgeving. Lokale bewoners maakten als
kleine verzetsdaad die berichten onleesbaar,
waarop met strenge straffen gedreigd werd. De
affiches werden ook ingezet als propagandamid
del door de Duitsers. Eigen verdiensten werden
door de vijand uitgebreid bejubeld en zaken van
de tegenstanders als valse leugens voorgesteld.
Aan de hand van de affiches trachtte de bezetter
de bevolking te hersenspoelen. September 1815
doken de eerste affiches over terdoodveroordelin-
anwinsten
