i
i \X 3*
Zeeland 27.2
Figuren in Merovingische kleding, de middelste met een chate-
leine (KMKG-MRAH).
die spaken deden me enigszins denken aan het
bronzen fragmentje uit de Genootschapscollectie.
Thuisgekomen bleek het te kunnen kloppen: een
van de zijden van het fragmentje zou de zelfkant
van een cirkeltje kunnen zijn, de totale omtrek
van het fragmentje paste precies zes keer rond dit
geprojecteerde cirkeltje.
Volgens het bijschrift in het Allard Piersson-
museum stamde deze sierring uit de Merovingi-
sche tijd. Het was het een deel van een z.g. chate
laine, een samenstelsel van kettinkjes dat aan de
gordelriem of -ketting van een vrouw hing en
waaraan allerlei nuttig gerei bevestigd kon wor
den, zoals sleutels, een schaartje, mes, priem,
oorlepeltje, etc. Een dergelijke sierring functio
neerde daarbij als een verdeler, een soort 'sleutel
hanger' (bijschrift Allard Pierssonmuseum). De
geëxposeerde hanger was een bruikleen van het
Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in
Brussel.
Enige weken later bezocht ik het Römisch-
Germanisches Museum in Keulen. Op de afdeling
Middeleeuwen lagen zowaar drie van dit soort
ronde, uitgewerkte hangers, alle verschillend uit
gezaagd of gegoten. Hier werden ze 'Zierscheiben'
genoemd, de functie werd niet vermeld.
Sierring. Koninklijk Musea voor Kunst en Geschiedenis
Brussel - Musées royaux d'Art et d'Histoire, Bruxelles (KMKG-
MRAH). B 138 -1.
De Duitse onderzoeker Torsten Capelle bestu
deerde begin jaren '70 de metaalcollectie van het
Domburgse strand en beschreef het Zeeuwse
fragmentje in de catalogus óók als een 'dünnen
merowingischen, durchbrochen gearbeiteten
Zierscheibe'. Maar een schijf was het stukje
bepaald niet, dus werd het in het Nederlands abu
sievelijk een 'hangertje' genoemd. Als gevolg
daarvan raakte de 'sierschijf' in de collectie bui
ten beeld. Maar met het ontdekken van de her
komst van vorm en functie van het bronzen frag
mentje is ook de onvindbare sierschijf weer
terecht.
De wetenschap staat echter niet stil. F. Nau-
mann-Steckner van het Römisch-Germanisches
Museum antwoordde op de vraag wat voor hen
het laatste inzicht was, dat het bijschrift bij hen
't Is vol van schatten hier
