tig^LmÊ
(2 rule- JHBM
su)nrt^ac'
Afb. 4 Mogelijk graanloodjes uit Valkenisse links gotisch
letter type en rechts klassiek letter type (foto M. van der Harst).
De eerst stap is om te onderzoeken of de precieze
herkomst van de loodjes kan worden bepaald.
De vermelde vondstlocaties zijn Middelburg
(2 exemplaren), Borssele (2 exemplaren) en
Valkenisse (14 exemplaren) (zie afbeelding 5).11
De grootste concentratie loodjes (78%) is in
Valkenisse gevonden. Op basis van dit gegeven is
het dus zeer aannemelijk dat Valkenisse de bron
is van de loodjes.
Nu Valkenisse als bron voor de loodje herleid is,
komt de volgende stap van het onderzoek aan
de orde, namelijk de betekenis van de letters.
De betekenis van de letters op de loodjes uit
Valkenisse kan net als op de graanloodjes uit
Hoorn een afkorting zijn voor de graanmaat (r
voor rogge en t voor tarwe).12 Met dit gegeven
kunnen de rechter letters B, M, R en T worden
herleid naar de graansoorten boekweit (B), mout
(M), rogge (R) en tarwe (T). Vanuit onderzoek
naar graanloodjes in Hoorn is bekend dat rogge
en tarwe het meeste voorkomen als graansoort
op graanloodjes.13 Dit patroon zien we ook terug
bij de loodjes uit Valkenisse. Er zijn namelijk
acht loodjes met een R, negen met een T, één
met een B en één met een M. Op basis van dit
,1-ifien/ah o Mirmtl
L 6t*0bfl
Jar«h"h-o -q Suftndad
Ï/mbi Tcpvtnd'mmt ZinirfKirkt-
ren
CouiektrU Bydrr/.
P wc
]J^£fhri*e
irkinjt
JfMira
k Miifc'
Cftort T
djd oL-jfuuieo
I v'eOe 'o Beue,
C orlfaitt
^\EAlyeo
I o ■zuttncnlurch
'(htiPer. ^Ixeuhn-cKt
O nef
Oifwiun
0if(erftcitl
yflmeerfar
Quiv&0
^\rWbJfet'rdijck.
\jltcukerh
Bifjelc
Jleftsfer
f O^S
Sthirt
TerXM'rt
^JnnebUni
7 %C>r"ii' I
\f S/tMenldni ''vpssi
jr°o'k v.
I o Schoere
gW'"S°PÏ uijckJL;
ssf trd£-\ g
i\Unt f f'
SXcW'f' V> v,„mcrV^
[rammfrj
\ierilid
ulhe?(
yjiaeUercn,
fetrboof'
o ürlmjw
yr[icfat^trfoA
O Si Qmyn
L 2erjtn op
ÉZ.J#
\pleeAe
o
B ii>evE(y
L \jB R-.A
eflq 0 JSeo$tenMjj2e
yftüjen StifpcUf
Fdlicrt)m
jfamrn-
J: hurenJ
itföitfrecfa;
Afb. 5 Detail van een kaart van de Provincie Zeeland uit 1588-1608 met het overzicht van vindplaatsen en aantallen mogelijk
graanloodje uit Valkenisse (Gemeentearchief Schouwen-Duiveland, Beeldbank Schouwen-Duiveland, nr THA-1041)
136
Graanloodjes uit Zeeland
