Wijnsoorten
27
Zeeland 31-1
Vaten wijn liggen klaar om verkocht te worden, terwijl een
klant een kom wijn krijgt aangeboden om te proeven. Op de
achtergrond worden druiven geperst. Minitatuur uit The GolF
Book, geillustreerd door (atelier) Simon Bening, ca. 1540.
British Library Add MS 24098
De Andalusiërs in Zeeland handelden niet alleen in wijn,
maar ook in prachtig aardewerk. Majolicabord uit Sevilla, ca.
1500-1550, gevonden in Middelburg. Provinciaal Depot voor
Bodemvondsten, inv.nr. 1410-1
Wat voor wijn importeerden die Andalusiërs
eigenlijk in zestiende-eeuws Middelburg? Tegen
woordig is de bekendste wijn van Andalusië
sherry: voor de soorten sherry die we nu kennen,
van droge fino en manzanilla via oloroso en
amontillado naar de uiterst zoete PX (of ook
pedro ximenez) was het echter in 1515 nog te
vroeg. De genoemde soorten zouden pas een
aantal honderden jaren later ontstaan, hoofd
zakelijk in de achttiende en negentiende eeuw.
Alleen PX verscheen eerder, kort na 1600. In de
loop van de zestiende eeuw verscheen wel ‘seck’
op het toneel, een voorloper van sherry, maar het
zou eveneens tot na 1600 duren voordat we deze,
waarschijnlijk al met alcohol versterkte wijn
vaker in Nederland tegenkomen. De meeste seck
ging naar Engeland.
De vermelding van de wijngoten bij de
inhulding in 1515 noemt alleen witte en rode
wijn, niet het type wijn. Gelukkig hebben we
andere bronnen om daar meer zicht op te krijgen.
Bijvoorbeeld een Utrechtse rekening uit 1531, van
de keldermeester van het Domkapittel, Willem
Lobe:
Dit nabescreven zijn alzulcke westersche wijnen
alse ick Willem Lobe van mijnen weerdighen
heren domdeken ende capittel then doem tutrecht
ontfangen heb.
Inden yersten een stuck malevezen gecoft om
6 pond 10 stuver facit 39 gulden
Item twe pijpen basterts gecoft om 10 pond
10 stuverfacit 63 gulden
Item twe boiten Romenijen gecoft om 8 pond
16 stuver facit 52 gulden 16 stuver
Item 20 pijpen petouwen
Item dese voirscreven wijnen zijn gecoft te
Middelburg3
Wijnkelderbeheerder Willem Lobe heeft dus
wijnen laten halen in Middelburg, en ontvangt
onder andere malevezen, basterts en Romenije.
Malevezen, malvesye of malvasia, was een zoete
zware wijn die oorspronkelijk van de Griekse
Peloponessos kwam. Ook Romenije, roemeni of
romanie moeten we in die hoek zoeken; deze
wijn was meestal iets goedkoper dan malvasia.
Romania was een aanduiding voor het westerse
deel van het Byzantijnse Rijk; vandaar romanie.
Semeijnes is waarschijnlijk dezelfde als Alonso
Ximenes uit de Pietersstraat en behoorde tot een
familie die al enige tijd in Middelburg woonde.
Stamvader Gongalo kwam uit Sevilla.2
