I
SI
tl
GM6512 - Assignaat van 18 stuivers, 102 x 102 mm
36
't Is vol van schatten hier
2,5% van de waarde van persoonlijk vermogen.
Vergeleken met de huidige vermogensbelasting
volgens hetzelfde principe, waarbij 30% over
een fictief rendement van 4% van het vermogen
wordt geheven, was men daarmee in 1795 dus
nog uiterst schappelijk.
Daarnaast werd een loterij ingesteld, verge
lijkbaar met onze huidige Staatsloterij. Loten
waren te koop voor 20,- per stuk. Bij de eerste
trekking op 22 april 1796 viel de hoofdprijs
van 6000,- (komt overeen met 55.000) op
lot nr. 6018, een lot dat niet was verkocht. Een
meevaller voor de schatkist!
De inkomsten waren nu zodanig gestegen dat
kon worden begonnen met volledige uitbetaling
van alle uitgegeven assignaten. In februari 1797
werd de laatste uitbetaling georganiseerd.
Volgens Marie de Man zijn er in totaal
784.010 stuks Zeeuwse assignaten vervaardigd,
met een totale waarde van 553.396 gulden, wat
volgens het IISG overeenkomt met een huidige
koopkracht van 3,9 miljoen euro. Jan Zwemer
komt zelfs tot een totaal van 6,6 miljoen gulden,
wat volgens dezelfde waardencalculator heden
ten dage ruim 60 miljoen zou betekenen. Een
meer dan respectabel bedrag voor een arm
lastige provincie. Door de bereidwilligheid
van de provincie om eventuele later terug
gevonden stukken na sluitingsdatum van de
inwisseltermijn toch nog in te wisselen, zijn
zo goed als alle assignaten teruggekomen en
vernietigd. Klaarblijkelijk moest het einde
van dit hoofdpijndossier definitief en volledig
zijn. Ook alle niet-uitgegeven stukken zijn
vernietigd, althans op een paar exemplaren in
het familiearchief Schorer en de onlangs op een
veiling aangeboden exemplaren na.
Het Zeeuws Genootschap heeft toch nog een
paar genummerde en ondertekende exemplaren
in bezit, die vanwege de grondigheid van de
omwisselings- en vernietigingsoperatie als zeer
zeldzaam kunnen worden aangemerkt.
Bronnen:
M.G.A. de Man, Iets uit de geschiedenis der Zeeuwsche
assignaten in 1795. In: Tijdschrift van het Nederlandsch
Genootschap voor Munt- en Penningkunde, 1896.
J. Zwemer, Jacob HendrikSchorer (1760-1822), een
Zeeuwse bestuurder in crisistijd, Middelburg, Zeeuws
Genootschap, 2020, p. 72-77.
Wikipedia, Assignaat.
Samsom, Encyclopedie van Munten en Papiergeld.
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Waarde
van de gulden versus de Euro.
R. Sanderse (1958) is oud-projectmanager Tracking and
Tracing gedurende 14 jaar in Lausanne, Zwitserland. Hij
was altijd al sterk geïnteresseerd in munten en penningen
en werd na zijn terugkeer naar Nederland conservator
van de munten en penningen van het Genootschap. Hij
vindt het leuk om informatie over voorwerpen uit deze
bijzondere collectie te geven en schrijft ook regelmatig
voor KZGW Collectie Online.
I
Agitien I
Stuivers
i 8 Sols
de Zelande.
i-l
Deux Livres de France.
Zolgens Refolutie der Provincie
ZEELAND.
Van 2 3 Maart 1795.
'"LL