Deze sporenkapsels zijn te vergelijken
met de zaaddoosjes van een hogere
plant. Het zijn cylindervormige doosjes
met een puntmutsvormig dekseltje. Zo
rond begin-mei gaat het dekseltje open
en verspreiden de sporen zich. De spo
renkapsels ontstaan uit een bevruchte
eicel die in korte tijd tot een lange steel
uitgroeit. De steeltop vertoont aanvan
kelijk een nauwelijks zichtbare verdik
king, maar die wordt snel groter, tot er
een compleet sporenkapsel gevormd is.
Behalve de twee genoemde kleimossen
zijn er geen andere mossen bekend die
in Nederland hun zwaartepunt in
Zeeland hebben. Door het volledig ont
breken van heidevelden, zandverstui
vingen, hoogvenen en het spaarzaam
voorkomen van laagvenen en bossen,
lijkt ons gewest op mossengebied maar
matig bedeeld. Dat de mossenversprei-
dingskaarten zoveel witte vlekken verto
nen in Zuidwest-Nederland, komt ech
ter waarschijnlijk ook wel door het
beperkte aantal waarnemers. Dat inten
sief zoeken ook in Zeeland de moeite
loont is bewezen door wijlen Pieter
Roorda van Eysinga, die West-Zeeuws-
Vlaanderen minutieus heeft onder
zocht, en daarbij tal van verrassende
waarnemingen deed.
In ieder geval is de schaarste aan streek
gebonden soorten een reden te meer
om zuinig te zijn op het Zilt kleimos.
Niet alleen omdat het zwaartepunt van
de Nederlandse verspreiding bij ons
ligt, maar vooral ook omdat het door
zijn afwijkende standplaatseisen ook
internationaal geldt als een soort met
een zeer beperkt verspreidingsgebied.
C.J.
Blauw kweldergras
Puccinellia fasciculata
Als je Blauw kweldergras wilt zien
moet je eerst de potentiële groei
plaats herkennen. Het milieu waar
Blauw kweldergras zich thuisvoelt in
Zeeland is schaars begroeide, binnen
dijks gelegen, vochtige zilte klei op
veen. Haast altijd zijn dit karrevelden of
oude kreekresten. De vegetatie in die
gebieden is afwisselend. Er zijn stukken
met dichte begroeiing met daar tussen
in soms brede, kale vlakten. Zulke laag
gelegen stukken grond zijn er nog veel
in Zeeland, hoewel erg veel brakke
gebieden verzoet of simpelweg verdwe
nen zijn. De meeste kans om Blauw
kweldergras te vinden is er op
Schouwen-Duiveland, Tholen of in de
Kapelse en Yerseke Moer op Zuid-
Beveland.
Blauw kweldergras groeit vaak samen
met: Zeekraal, Zilte schijnspurrie,
Schorrekruid en Zulte. Al deze planten
zijn op dergelijke plekken in mini-uit
voering te vinden. De grassen die er
groeien zijn - behalve Blauw kwelder
gras - Fioringras, Roodzwenkgras, Ge
woon en Stomp kweldergras. Als we
naar de grassen kijken moeten we
onderscheid maken tussen de kwelder
grassen en de rest. De kweldergrassen
hebben een blauwgroene kleur en vlezi
ge bladen met opvallende bladscheden.
125