AANTEEKENINGEN.
169
(4) Ik houde trouwens dit werkje, in breed 8° of langwerpig 4°
voor hetzelfde met de Nederlandsche Republyckebestaande in de Sta
ten so generale als particulierevan Hertochdom GelderGraefschap
van HollantWestfrieslandt ende van ZeelandtProvinciën van Utrecht,
Vrieslant, Over-Ysselende van Groeningengeconfereert ende vergele
ken met die van de Swytsersche Cantoeneninhoudende d'oorsaecken en
de redenen diese beyde beweecht hebben het jock van 't huys van Oosten-
ryck te verwerpenende van heuren hals af te schudden, om tot beu
ren vrydom te komenso sy nu synende door wat middel sy het
verkregen hebbenwelke beschreven wordt door Mr. P. P au lus, Inl
tot de verklaring der Unie, D. I, bl. 48, 49, en uit hem, hoewel nog
al met verschil in de opgave van den titel, door Mr. S. de Wind,
Biblioth. der Ned. Gesch. schrijvers, D. I bl. 286, 287. Ook bij mij
volgt toch de vergelijking met de Zwitsersche kantons, als een ge
deelte van het werk. Verg. Pars, Naamrol enz., bl. 38 en 59.
Het titelblad van mijn exemplaar is gegraveerd. Mogelijk werd het in
andere door den algemeenen titel, dien Mr. Paulus opgeeft, vooraf
gegaan. In het exemplaar van Prof. te Water (Catal. bl. 270 no. 1374)
was de titel van P. Paulus geschreven, In dat vao-4 Meerman
(Catal. III, bl. 161 no. 625) ontbrak zij desgelijks, want bij dezen
komt de titel-opgave nagenoeg met de mijne overeen. Het werkje
komt weinig voor, en is nog minder bekend. Le Petit was de eer
ste die eene Beschryving van de Bep. der Ned. heeft gegevenmaar,
als onbruikbaar geworden ten gevolge der veranderingen welke de
tijd aanbragt, is hij achtervolgens verdrongen door de Laat, van
der Houve, van Boxhorn, Schoock, de Hooghe, Jani-
qo n enz. enz., die achtereenvolgens een gelijk lot met hem gehad
hebben. Het oordeel van Mr. P. Paulus is deswege te scherp
Le Petit gaf wat hij kon, en zijn werk is eerst na zijn verscheiden
door zijnen zoon uitgegeven. Dit een en ander raag niet voorbijge
zien worden.
(5) Tusschcn de latere bastions Oranje en Nassau, achter de ra
velijn Overijssel.
(6) Tusschen Pas-op met de Westbatterij en het bolwerk Oranje
(7) Na 1604, en de opwerping der forten Sint Job en Sint Donaes
