242 TWEE ZEEUWEN IN ORANJE.
2.
JOHAN DE RNUYT EN DE DEER VAN VALKENBURG.
Prins Maurits beoogde met de aanstelling van
zijnen neef Emanuel van Portugal tot zijnen ste
dehouder over Oranje hot tweeledig doel, om, zonder
genoodzaakt te zijn tot gewelddadige middelen zijne
toevlugt te nemen, den onbruikbaren Croeser te
verwijderen en zich des te sterker te verzekeren van de
liefdetrouw en gehechtheid zijner onderdanenals
die zouden geregeerd worden door eenen zijner naaste
bloedverwantenboven al de vorige gouverneurs hoog
verheven in aanzienrang en geboorte. Maar het
was een groote staatkundige misslag, aan iemand, als
den heer vanValkenburg, een zóó gewigtig aandeel
in het bestuur over een ver afgelegen land toe te ver
trouwen Emanuel van Portugal„phantosme
pour contenter en illusion ceuxqui avoient crié a
la subrogation d'un gouverneur catholique après le
depart de Croeser 42)" behield het gezag, Val
kenburg kreeg de magt. En dit geschiedde met
voorkennis van Maurits, die, overtuigd van de
weinige geschiktheid van zijnen neef, zoo wegens
jeugdals gebrek aan ervaringde uitoefening van
het bewind aan Valkenburg, als diens eersten mi
nister grootendeels overliet. Dezein de school
der wapenen gevormd, was meer geneigd de harts-
togten in te willigendie hem' het woelige ooi*logs-
veld deden herinnerendoch de rust van Oranje deden
vergetendan gehoor te geven aan de deugdendie