290
JAN CAREL PILAAR.
gang der tijden gedeeld; alleen over de zeevaart
kunde liad men zich weinig of niet bekommerd. Haar
voornaam, met de sterrekunde naauw verwant, ele
ment, de kenuis der stuurmanskunst, werd gewoon
lijk beschouwd een deel uit te maken van de kun
digheden die de stuurlieden moesten bezitten, en
waaraan de zee-officier wel niet geheel vreemd mogt
zijn, hoewel de beoefening daarvan niet bepaald
tot den kring zijner kundigheden kon geacht wor
den te behooren. Vandaar dat van de wetenschappe
lijke opleiding der adelborsten zeer weinig werk
werd gemaakt, en deze meestal overgelaten was aan
een stuurman, die, of er zelf niet veel van wist, bf,
om de bovengenoemde redenen, een met kracht
ingesteld onderwijs als onvruchtbaar beschouwde;
doch die, waarom ook, zich in het algemeen weinig
aan de hem toevertrouwde leerlingen gelegen liet
liggen, en meende ruim zijn pligt gedaan te hebben,
wanneer hij ze zoover gebragt had, dat zij tijdsbe
paling konden leveren eene breedte buiten den
middag volgens douwes berekenen, en als maximum
de lengte, door middel van afstanden vermogten
