an
d
*7 i 11|
TpSjl
Sloop van de Opstandingskerk te
Wissenkerke, Noord-Beveland (bron:
gemeente Noord-Beveland).
rij W±M'
Zoals in het hoofdartikel al is aangege
ven, is sloop soms een logisch gevolg
van een proces dat al veel eerder is
begonnen (exploitatie-problemen, leeg
stand).
Het proces van verval kan te ver zijn
voortgeschreden en de kosten voor
restauratie dermate excessief, dat er
geen ander alternatief meer is. Ook is
het niet altijd mogelijk om na sluiting
van een kerk een nieuwe, passende her
bestemming te vinden.
Soms gebeurt het dat sloop bij voorbaat
gewenst is, een eigenaar is immers niet
altijd bereid een nieuwe functie toe te
laten en kan sloop prefereren boven
herbestemming. Daarbij kunnen ook
financiële motieven een rol spelen.
Daarom is een goede communicatie met
de eigenaar van een kerkgebouw van
levensbelang voor het behoud ervan.
Gemeenten zijn daarbij beducht voor
mogelijke financiële consequenties; zeker
bij rijksmonumenten bestaat de maat
schappelijke verantwoordelijkheid deze
monumenten voor het nageslacht te
behouden. Wat te doen als de
eigenaar/gebruiker het gebouw verlaat en
er geen onderhoud meer aan wordt ver
richt? Dan vindt een acute dreiging plaats
van hetgeen volgens de wet is beschermd
en dan is de gemeente aan zet.
Herbestemming van een kerk valt vanuit
verschillende invalshoeken te prefereren
boven sloop. Naast de monumentale,
cultuur-historische, bouwhistorische
Het Engelse kerkje aan de Badhuisstraat in Vlissingen, gesloopt in 1964 (bron: internet).
Zeeuws Erfgoed 16
waarde, is een kerk bijna altijd beeld
bepalend voor een stad of dorp. Kerken
zijn in hun verschijningsvorm veelal
uniek en geven identiteit aan de plaats
waar ze staan. Daarnaast is een besluit tot
sloop vaak erg snel genomen, zonder dat
men voldoende op de hoogte is van de
cultuurhistorische waarde die het gebouw
heeft en zonder een brede maatschappe
lijke afweging. Niet in de laatste plaats is
sloop van een kerk voor veel mensen een
emotionele gebeurtenis, zeker als niet
goed naar alternatieven is gezocht. Veel
mensen, gelovig of niet, koesteren een
band met een kerkgebouw of prefereren
de esthetische en emotionele waarde
ervan boven de eventuele aldaar geplande
nieuwbouw. Ten slotte is sloop kapitaal
vernietiging.
Uit de enquête die ten behoeve van het
onderzoek onder de Zeeuwse gemeenten
is uitgezet, is gebleken dat er vanaf de
jaren zestig van de twintigste eeuw in
Zeeland vier kerken zijn gesloopt. De
sloop van de Opstandingskerk uit 1890
in 1968 in Wissenkerke (Noord-
Beveland) had als voornaamste oorzaak
restauratieachter-standen. Op dezelfde
plaats heeft men een geheel nieuwe kerk
gebouwd, in combinatie met een dorps
huis. De sloop werd achteraf betreurd en
als onnodig gekwalificeerd. De drie ande
re kerken die zijn gesloopt betreffen de
Hervormde kerk aan de Lange Wolstraat
te Sluis (gebouwd in 1950, gesloopt in
1995), de eveneens Hervormde
