Erfgoed
Allerlei
Nu ook subsidie voor 'groene' monumenten
Meer subsidie voor rijksmonumenten
PUBLICATIES
Staatssecretaris Van Bijsterveldt maakt het eigenaren van zogeheten
'groene' monumenten mogelijk subsidie te krijgen voor de instand
houding van hun bezit. Het is voor het eerst dat er geld beschikbaar
komt voor tuinen en parken van monumentale buitenplaatsen, villa's en
kloosters, en voor stadsparken en begraafplaatsen. Om de groene
monumenten ook onder de bestaande instandhoudingsregeling te laten
vallen, voegt Van Bijsterveldt 4 miljoen euro toe aan deze pot. Het extra
geld komt bovenop de 47 miljoen euro die al beschikbaar was. Tot
dusver was dit geld alleen voor 'rode' - gebouwde - monumenten. Het
nieuwe bedrag - 51 miljoen - wordt verdeeld op volgorde van binnen
komst van de aanvragen: wie het eerst komt, het eerst maalt. Eigenaren
van groene monumenten die ook in aanmerking willen komen voor een
subsidie moeten bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een
instandhoudingsplan voor zes jaar indienen. Via de website van de
rijksdienst (www.cultureelerfgoed.nl) is een voorbeeld van een dergelijk
instandhoudingsplan te downloaden. Eigenaren kunnen 40 tot 60% van
de kosten vergoed krijgen, voor het overige draaien ze zelf op. Aanvragen
kunnen vanaf 1 april worden ingediend met het aanvraagformulier dat
ook op genoemde site te vinden is. Het is daarbij aan te raden goed de
toelichting te lezen. Er zijn ongeveer 1.300 groene monumenten in
Nederland. In Zeeland zijn bijvoorbeeld de vestingwallen van Tholen,
Goes en Hulst groene monumenten, maar ook de joodse begraafplaatsen
in Middelburg en de parkaanleg van bijvoorbeeld buitenplaatsen als
Zorghvliet in Ellewoutsdijk en Mon Plaisir in Schuddebeurs.
Vanaf 2010 is er structureel 23 miljoen euro extra beschikbaar voor
restauraties van rijksmonumenten. De criteria voor de verdeling van die
23 miljoen zijn opgenomen in een brief aan de Tweede Kamer.
Per 1 januari 2010 is de vrijstelling van overdrachtsbelasting voor
rijksmonumenten afgeschaft. Uit onderzoek bleek dat inzet van een
subsidieregeling veel doelmatiger is dan een generieke vrijstelling van
overdrachtsbelasting. Het nadelige effect van het afschaffen van de
vrijstelling voor de monumentensector is becijferd op 23 miljoen euro.
Dat is nu het bedrag dat ter compensatie jaarlijks aan de begroting van
OCW wordt toegevoegd voor de restauratie van rijksmonumenten.
Daarmee wordt de restauratieachterstand in Nederland verminderd.
De beoogde doelgroep van de vrijstelling waren de (ideële) instellingen
voor de instandhouding van monumenten. In 2010 en 2011 wordt per
jaar 8 miljoen gereserveerd voor restauraties van monumenten in het
bezit van deze organisaties. 15 miljoen wordt ingezet voor herbestem
ming en grote restauraties. Het bestaande subsidiesysteem is uitsluitend
gebaseerd op de ondersteuning van de fysieke instandhouding van het
gebouw of object. De modernisering van de monumentenzorg vereist
een andere manier van subsidieverdeling, waarbij de omgeving en een
(her)bestemming een zwaarwegende beoordeling krijgen. Voor meer
informatie verwijzen we naar de website van de Rijksdienst voor het
Cultureel Erfgoed.
SCEZkan geen aanvullende
informatie verstrekken over de
verkoop van verschenen publicaties.
Boeken en
eenmalige uitgaven
Atlas Sas van Gent, 1563-2008: quick
scan van veranderingen in de stedelijke
structuur (Amsterdam: Must
Stedebouw, 2009) 76 pag.; ill., krt.
Deze atlas is een cartografische, histori
sche quick scan.
De Heemkundige Kring Sas van Gent
heeft kaartmateriaal ter beschikking
gesteld en tekst geleverd. De atlas geeft
in negen tijdvakken van 1563 t/m
2008 een beeld van de verandering van
de stedelijke structuur, waarin vooral de
aanleg van het kanaal een ingrijpend
spoor heeft getrokken.
Atlas van de Zuidwestelijke Delta:
kaarten, beelden, plannen, beleid,
projecten (Middelburg: Programma
bureau Zuidwestelijke Delta, 2009)
112 pag.; ill., foto's, graf., krt. 1 tekst.
In deze atlas wordt getoond dat de delta
van de drie rivieren Rijn, Maas en
Schelde broos is. Natuurkrachten zijn
sterker dan de mens, maar ook
menselijk ingrijpen kan het ecologisch
evenwicht verstoren. De vele kaarten en
fraaie foto's geven een heldere kijk op
de ontwikkelingsgeschiedenis van
het gebied. Met literatuuropgave en
bronnenlijst.
Frank Deij en Joke Naughton, Het
dikke bijnamenboek Zeeuws-Vlaanderen
(Axel: Frank Deij Communicatie, 2009)
327 pag.; ill., foto's, tab.; ISBN 978-90
809142-2-3. Na een korte inleiding
volgt een hoofdstukkendriedeling in het
Land van Cadzand, Land van Axel en
Land van Hulst. Met lijst van geraad
pleegde bronnen. De auteur geeft hierin
een beschrijving van de bijnaam van
allerlei markante Zeeuws-Vlamingen.
Na elk hoofdstuk volgt een tabel met
alfabetisch alle bekende bijnamen van
de streek, zoals: Ukkepee, Krepele Trui,
de Bosneger en Boterkontje.
Interessante heemkunde en voer voor
letterkundigen.
Aarnoud van der Deijl Marga
Haas, Sporen van een oorlog. Vijftien
Zeeuwse plaatsen met een verhaal over
de Tweede Wereldoorlog (Vlissingen:
Den Boer/De Ruiter, 2009) 48 pag.;
ill., foto's, krt.; ISBN 978-90-7987512
2. Boekenweekgeschenk in het kader
van de week van het Zeeuwse boek van
2009. Bevat vijftien korte verhalen van
ooggetuigen of nazaten over de oorlogs
jaren 1940-1945 in Zeeland.
Jan van Damme, De slag om de Schelde.
Geallieerden bevrijden Zeeland.
September-november 1944
(Raamsdonksveer: Verse Hoeven, 2009)
144 pag.; ill., krt., foto's; ISBN 978-90
75703-31-3. Aan de hand van ooggetui
genverslagen wordt vanaf 7 september
1944 t/m 28 november 1944 verteld
over de laatste oorlogsdagen in Zeeland
voor de bevrijding en kort daarna.
Elk verhaal is van een foto voorzien.
De verhalen verschenen eerder in een
dagelijkse bijdrage in de PZC.
Victor Enthoven (red.), Een haven te
ver. De Britse expeditie naar de Schelde
van 1809 (Nijmegen: Vantilt, 2009)
365 pag.; ill., foto's, krt., tek., tab.;
ISBN 978-94-60040344. Diverse
Zeeuwse en niet-Zeeuwse auteurs
belichten in tien artikelen of hoofd
stukken de mislukte Britse invasie van
Walcheren. In juli 1809 ondernam een
Britse strijdmacht van 44.000 man en
800 schepen een poging om de door
Napoleon beheerste havenstad
Antwerpen te veroveren.
Weliswaar werden ten koste van grote
verwoestingen Zuid-Beveland en
Walcheren veroverd, maar de
versterkingen langs de Schelde en
de verdediging door Franse en Bataafse
Nederlandse) troepen bleken te sterk.
Nadat het Britse leger bovendien door
'Zeeuwse koortsen' (besmettelijke
ziekten) was uitgedund, volgde een
roemloze aftocht; in december verlieten
de laatste Britten Zeeland. In deze
bundel artikelen worden eerst de
achtergronden van deze invasie belicht
en wordt het verloop geschetst vanuit
Brits, Frans en Nederlands perspectief.
Het boek is onderverdeeld in drie delen:
de expeditie, beschouwingen daarover
en bronnen. Met verantwoording van
getranscribeerde documenten, afbeel
dingen, afkortingen en eindnoten.
Antheun Janse, Een pion voor een dame.
Jacoba van Beieren (1401-1436)
(Amsterdam: Balans, 2009) 400 pag.;
ill., foto's, krt.; ISBN 978-94-600
3185-4. Biografie over het korte maar
interessante leven van Jacoba van
Beieren, gravin van Holland en Zeeland
voor de Bourgondiërs. Bevat een
proloog en een levensbeschrijving in
dertien chronologische hoofdstukken.
Hoofdstuk 12 en 13 gaan in op haar
laatste van vier huwelijken, met Frank
van Borssele. De auteur tracht eerdere
vooroordelen te ontkrachten. Het boek
wordt afgesloten met een epiloog, lijst
van afkortingen, bronnen- en literatuur
lijst, notenapparaat, een stamboom en
personenregister.
C.M. Kleppe, Scherpenisse in beeld.
Een foto-impressie uit het verleden van
Scherpenisse (deel 3) (Scherpenisse:
Kleppe, 2009) pag.; ill., foto's; ISBN
978-90-808312-4-7. Derde deel in
de bekende reeks van fotoboeken
met historische onderschriften.
Jan J.B. Kuipers Gert P. Kuipers,
Hannelore, kind van een Duitse moeder
in oorlogstijd, 1940-1947 (Vlissingen:
Den Boer|De Ruiter, 2010) 80 pag., ill.,
foto's, ISBN/EAN 978-90-79875-13-9.
De Zuid-Bevelandse lotgevallen van
Hannelore Meijaard, van wie de moeder
een Duitse was en de vader ten onrechte
anderhalf jaar werd geïnterneerd in
het beruchte Fort Ellewoutsdijk
(1944-1946).
Zeeuws Erfgoed 13
Monumenten Erfgoed Allerlei
