98. Zie K. Exalto, De dood ontmaskerd; de voorbereiding op de dood in de late middel
eeuwen, in de reformatie en in de gereformeerde theologie in de 17e en begin 18e eeuw
(Amsterdam, 19792), 157-168).
99. De biografieën van Becius in Van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlan
den (1,70-71) en P.J. Molhuysen, Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek (I, c.
269-270) noemen het boekje niet.
100. L.F. Groenendijk, De nadere reformatie van het gezin; de visie van Petrus Wittewron-
gel op de christelijke huishouding, Dordrecht, 1984 (Proefschr. Amsterdam VU).
101Zie J. Schouten, Johannes Walaeus; zijn betekenis voor de verbreiding van de leer van
de bloedsomloop, Assen, 1972.
102. D. Schoute, Schets van het Middelburgsche chirurgijnsgilde, Z.pl., z.j., en idem, De
levensloop van een ziekenhuis; geschiedenis van het Gasthuis te Middelburg, Middel
burg, 1916.
103. C.M. van Hoorn, Levinus Lemnius, 1505-1568, zestiende-eeuws Zeeuws geneesheer,
Kloosterzande, 1978 (Proefschrift VU).
104. Zie bij Teellinck, Balsem Gileads met gedichten van De Brune en Cats en de op
dracht van Udemans' Een salich Nieuwe-Iaer. Zie ook Graafland, 'De Nadere Refor
matie', 129-131. Verder: C.H.D.M. von Winning, Johan de Brune de Oude, een
Zeeuwsche christen-moralist en humanist uit de zeventiende eeuw (Groningen, 1938),
17-19.
105. Zie M. A. van Andel, 'De geneeskunst in de werken van Jacob Cats', in Nederlandsch
Tijdschrift voor Geneeskunde 71 (1927) II, 2350-2363; Smilde, Jacob Cats, 99-111 en
E.D. Baumann, Johan van Beverwijck in leven en werken geschetst, Dordrecht, 1910.
106. Marginaal is de kwestie over het lange haar, een discussie waaraan medici en predi
kanten hebben deelgenomen; zie ih.a. over 'den hayrigen krijg' G.D.J. Schotel, De
openbare Eredienst der Nederlandse Hervormde kerk in de 16e, 17e en 18e eeuw
(Haarlem, 1870), 313-317 en van G.C. Udemans, onder de pseudoniem Irenaeus
Poimenander, Absoloms hayr off Discours daerinne ondersocht wordt wat daer te
houden zij van de wilde vliegende hayrtrossen, Dordrecht, Frangois Boels, 1643.
107. Zie de gegevens en de literatuur bij K. van Berkel, Isaac Beeckman (1588-1637) en de
mechanisering van het wereldbeeld (Amsterdam, 1983), 8-43, over de Zeeuwse perio
de van Beeckman.
86
