TOT UYTERSTE RUINE
113
zijn correct en volledig. In een binnenkort te verschijnen bijdrage over de oudste
Zeeuws-Hollandse betrekkingen met de Wilde Kust hoop ik daar nader op in te gaan.
57 NA SG 4935 (Lias lopende), Rekest van Leunissen aan de Staten-Generaal, 12 dec.
1619.
58 Hoewel de bron Guinea, Brazilië en Rio de la Plata als plaatsen van bestemming ver
meldt, is het gezien Martens belangstelling van Zuid-Amerika waarschijnlijker dat voor
Guinea Guyana gelezen moet worden. Resolutiën der Staten-Generaal van 1576 tot
1609, H.H.P. Rijperman (ed.) XIII (1604-1606) [Rijks Geschiedkundige Publicatiën,
Grote Serie 101] ('s-Gravenhage 1957) 806. Jacob Martssen zeilde in 1602 als schipper
naar Brazilië GAR ONA 8, 476-477, 26 aug. 1602. Voor zijn schip zie ZA Rek. C
39450 f.95r.
59 Edmundson, 'Dutch on the Amazon I, 644-645.
60 Genoemde partners van dit handelshuis zijn door G. Edmundson omstreeks 1900 ove
rigens verkeerd geïdentificeerd. Deze foutieve interpretatie heeft zijn weg gevonden tot
in de meest recente literatuur. Vgl. V. Enthoven, 'Early Dutch Expansion in the Atlantic
Region, 1585-1621' in: J. Postmaen V. Enthoven (ed.), Riches from Atlantic Commerce.
Dutch Transatlantic Trade and Shipping, 1585-1817 (Leiden 2003) 17-47, aldaar 34-35.
In de eerdergenoemde, binnenkort te verschijnen bijdrage over de oudste Hollands-
Zeeuwse betrekkingen met Guyana hoop ik dit nader uit te werken.
61 Pieter Boudaen Courten was een Middelburgs regent en bewindhebber van de kamer
Zeeland van de WIC die gerelateerd was aan het Londense handelshuis Courteen.
Vanwege deze Engelse connectie wordt in het vervolg gesproken van Courteen.
62 Lorimer, English and Irish Settlement, 46, 158-159. Edmundson, 'Dutch on the
Amazon' I, 643-646. Goslinga, Dutch in the Carribean79-83, 534. R. Ruiz, 'The
Spanish-Dutch War and the Policy of the Spanish Crown toward the Town of Sao
Paulo', Itinerario 26 (2002) 107-125, aldaar 113. De exploratietocht duurde ongeveer
van 23 april 1614 tot 15 juni 1615. Volgens een overeenkomst met de Admiraliteit
kreeg De Moor vrijdom van convooigelden voor de uitvoer van tinnewerk en voor de
import van 3000 pond verfstof en en 2000 pond tabak. ZA Rek. C 6494.
63 Lorimer, English and Irish Settlement, 53.
64 Lorimer, English and Irish Settlement, 53, 163-165. Edmundson, 'Dutch on the
Amazon' I, 647-650. Goslinga, Dutch in the Carribean, 80-81.
65 NA AA 2425 (Commissiebrieven Adm. Zeeland) 18 maart 1617.
66 Lorimer, English and Irish Settlement, 53, 76, 170-171, 242-247. F. de Vasconcelos,
'Trabalhos dos Portugueses no Amazonas no Século XVII', Boletim Geral do Ultramar
33 (1957) 75-86, aldaar 85-86.
67 Particuliere Notulen van de Vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N.
Stellingwerff en S. Schot, J.W. Veenendaal-Barth, C.E. Keij en V.L. Vree (ed.) I (decem
ber 1620-augustus 1623) [Rijks Geschiedkundige Publicatiën, Grote Serie 217] ('s-
Gravenhage 1992) 336, 20 apr. 1622.
68 Lorimer, English and Irish Settlement, 75-77, 258-263.
69 Lorimer, English and Irish Settlement, 75-79, 163-165, 242-263. Edmundson, 'Dutch
on the Amazon' I, 656-660. J. Hemming, Red Gold. The Conquest of the Brazilian
Indians (Cambridge, Massachusetts 1978) 210-213, 223. Goslinga, Dutch in the
Carribean, 81. S.B. Schwartz, 'Panic in the Indies: the Portuguese Threat to the Spanish
Empire 1640-1650' in: W. Thomas (ed.), Rebelión y Resistencia en elMundo Hispanico
del Siglo XVII (Leuven 1992) 205-226, aldaar 207.
70 NA OWIC 1 (Not. Heren Negentien) 4 nov. 1623. Omdat het octrooi van de WIC
particuliere scheepvaart in West-Indië verbood, werd het verzoek afgewezen. In plaats
daarvan werd besloten dat de vloot van adminraal Willekens op de thuisreis de kolo
nisten zou overbrengen.
71 GAVASV 193 f.lr.
72 J. I. Israel, The Dutch Republic and the Hispanic World 1606-1661 (Oxford 1982) 128.