Hoogaarzen, Hengsten en
Colofon
Voorwoord
"j'vq A i
1903
1903
1908?
1908
1908
1910.
19??.
Van de vloot van ruim 1000 hoogaarzen, hengsten en schouwen die er ooit over de Zeeuwse wateren voeren is het merendeel
verdwenen. De Consent redactie probeert bij te houden welke van deze schepen nog bestaan, waar ze zich bevinden en in
welke conditie de schepen verkeren. Wie over aanvullende informatie beschikt wordt verzocht contact op te nemen met de
redactie, via het postadres of E-rnaii: info@tolerant.be
Reg/Zeil
Lengte Werf
Jaar Naam
Hoogaarzen
1878?..Vrouwe Adriana.ARM 1713.80Meermanhout
Materiaal Status
.StoelIJzer
.Duivendijkhout.
.Stamstaal
.Stamhout.
.Stamhout.
1892 ...La GaffeYE4613.40
1900 .Andries JacobYE 3614.85
1902 .Jenny 3YE 38/VA 101 .14.40
1904... BRU 24BRU 2414.50
1909 ...DeWetHB 14214.15
1913..JettyARM 4/HB 313.90de Klerkhout.
1920 .MosselmanYE 16713.80Duivendijkhout.
1925 .WindroosHB 1/HB 56 14.25Annemanshout.
1925 .TurcOB 712.60v. Dammestaal
1928 ...AlcyonHB813.85Meermanhout.
1929 ...Dolfijn 2VC 1689.00Duivendijkhout.
1932 ...GeertruiVU 3/VA43 14.69Verrashout.
1932 AeremuenaerARM 2715.82Meermanhout.
1932 .BanjaardTH 29/HB 1612.23Duivendijkhout.
193 7Seepaerd8.75Meermanhout.
1937..Vrouwe Patricia9.50Hittershout.
1938 AtalanteHB 2411.94Duivendijkhout.
1938 Booze BisonVC 18010.33de Klerkstaal
1938 .Vrouwe SaskiaOC 49 8.65Waverenstaal
1939 .Passé Partout10.00Versteeghout.
1939 .Patrice10.00Versteeghout.
1946 De Coene Haen11.30Verrashout.
1946 ReymerswaleHB 8413.65Meyntjesstaal
1947 .AladdinHB 4112.55v. d. Voordestaal
1948 Pijp ToebackVB 15012.50v. d. Voordestaal
1949 BanckertHB2711.00Meermanhout.
1959 Willemijna11.30Meermanhout.
1962 Kraagbeer10.00Meermanhout.
1963 .Gornaet10.80Meermanhout.
1965 Johanna MariaVC 13110,29De Klerkstaal
1984 De Gekroonde Liefde09.00Remhout.
Eigenaar
Visserman*St.Mus.Haven Zeeland
JachtUlrich Kietzmann (D)
Visserman*St. Behoud Hoogaars
JachtT. Visser
Uit de vaart*Museum Antwerpen (B)
JachtW. van Eeken
JachtSt. Behoud Jetty
RestauratieJ. Huizenga
JachtM.l. Platschorre
Uit de vaartC. Stulemeïjer
Jacht*St. Behoud Hoogaars
Uit de vaart*Museum Antwerpen (B)
JachtBoskalis
RestauratieP.Gerssen
JachtC en Y. van Hooft
RestauratieP. Hamer
Uit de vaartF.D.M. Haagen
JachtA.A. Eecen
JachtJ.N. Verhagen
JachtT. van 't Verlaat
ReplicaOnbekend
JachtM. Levasier
JachtR.J. de Raadt
JachtK.G. van Klei
JachtJ.J. Reinders
JachtP. Antheunis (B)
JachtB. Schutte
JachtG. Sieg (D)
Uit de vaartWeppler/Kiei (D)
Uit de vaartR.J. Daniëise
JachtM.Bokhorst
JachtJ. Gaarenstroom
Hengsten
1898
1902
.Jonge JosephCLN68/OC 1410.50.
Pegasusex Pax/OC 511.50Verras
Drie GebroedersZ 18/TH 4911.75 Verras
.Elft
GRA../BU 1113.00Verras.
Zeeuwse schouwen
1907 ElisabethPI 27de Kier
1924.Nieuwe ZorgPI 67Verras
1936 Else MariaVerras
hout.
Restauratie
St. Behoud Hoogaars
hout.
Visserman*
vzw Tolerant (B)
hout.
Jacht
St. Luctor et Emergo
hout.
Uit de vaart
L. van der Tas
hout.
Sloop
vzw Tolerant (B)
hout.
Visserman*
St. Behoud Hoogaars
hout
Visserman
R. Brinqmann (D)
hout.
Restauratie
E. Peters
hout.
Uit de vaart*
Gem.Boeckhoute (B)
hout.
Veerschip*
St.Zeeuwse Schouw
hout.
Restauratie
St.Visserman Schouw
hout.
Uit de vaart.
v.d.Vegt
dit schip is museaal te bezichtigen
Status voorjaar 2014
CONSENT NR. 30 VOORJAAR 2014 1
CONSENT is een jaarlijkse gezamenlijke
uitgave van Stichting Behoud
Hoogaars, Arnemuiden,
Tolerant vzw, Rupelmonde en
Stichting Museumhaven Zeeland,
Zierikzee. Consent krijgt steun van de
provincies Oost-Vlaanderen en Zeeland.
Internet: www.hoogaars.nl
www.tolerant.be
www.museumhavenzeeland.nl
E-mail: info@hoogaars.nl
info@tolerant.be
info@museumhavenzeeland.nl
Coördinatie: Franke Lok
Museumhaven Zeeland
Redactieraad:
Joop den Boer, Anthony Demey,
Cees Droste, Toon Franken, Peter Hamer,
Els Van Hoof, Bonnie Joosse, Jelle Joosse,
Sabine Marain, Franke Lok
Opmaak: Els Van Hoof
Druk: Zoeteweij, Yerseke
ISSN-nummer: 1386-9310
Redactieadres:
Brugstraat 21,2960 St.-Job (B)
e-mail: info@tolerant.be
In dit nummer:
Gevluchte schippers in Zierikzee,
1915 -1918
ARM 4, een Arnemuider visser
in oorlogstijd
De wonderlijke geschiedenis
van de Gneisenau
DeScheldejoi
Invloed van de Eerste Wereldoorlog
op de Zeeuwse visserij
Zwoegen op de bol van Lood ij ke
in het jaar 1923
Foto voorpagina:
Scheldejollen tijdens Mercator '94 te
Rupelmonde
Foto middenpagina:
De hoogaars Jetty omringd door
Scheldejollen op de Westerschelde,
Semaine d'Anvers, 1930
Honderd jaar geleden, in 1914, brak de eerste wereldoorlog uit. Normaal
gesproken associëren we een oorlog niet direct met maritiem erfgoed. Zeker
niet in het politiek neutrale Nederland, waar de Grote Oorlog lang niet zo leeft
als in België, waar tot de dag van vandaag de sporen van de verwoesting te
zien zijn in West-Vlaanderen. Maar het verhaal van de oorlog is niet alleen de
dramatische gevechtssituaties en verwoeste steden en dorpen. Het diepe
menselijke leed, dat meest in stilte wordt geleden, blijft vaak verborgen voor
de geschiedschrijving. Daarvoor heeft de neutraliteit ook de Hollanders niet
kunnen sparen. De bevolking in de Zeeuws - Vlaamse grensregio kwam zeker
niet ongeschonden uit de strijd. De vissers van de Schelde en de kustwateren,
de bemanningen van de scheepvaartdiensten, allemaal werden ze getroffen
door schaarste, honger en oorlogsgeweld.
We hebben gemeend in dezé Consent aandacht te moeten besteden aan de
gevolgen van de oorlog voor de maritieme gemeenschappen: de gevluchte
Belgische vissers, het versperren van de vaarwaters en het sluiten van de
grenzen. De lotgevallen waarover we schrijven moesten haast letterlijk worden
opgegraven in archieven en oude kranten, omdat ze niet significant zijn in
vergelijking met de 'grote' geschiedenis. Maar de verhalen zijn daarom niet
minder dramatisch, en mogen niet worden vergeten. Dat het gewone leven na
1918 weer betrekkelijk snel op gang kwam blijkt uit het verslag van een dag
oestervissen in 1923.
Het beeld van de Schelde en haar nevenwateren is in die honderd jaar geweldig
veranderd, de zeilende vrachtvaart en visserij zijn verdwenen en hun plaats is
ingenomen door motorschepen van aanzienlijke afmetingen. Maar niet alle
zeilen zijn verdwenen van het water: de watersport heeft sinds het eind van
de 19e eeuw in deze regio een grote ontwikkeling doorgemaakt. En daarmee
is meteen gezegd dat ook de jachten en jachtjes uit die vroege periode zo
langzamerhand tot de 'oude zeilvaart op de Schelde' zijn gaan behoren. Eén van
die jachtjes is de Scheldejol, waarvan de ontstaansgeschiedenis in dit nummer is
beschreven. Waarmee ik maar zeggen wil: we moeten blijven herinneren, maar
dat betekent niet dat we stil moeten blijven staan in het verleden.
Peter Homer
Auteursrechten Consent Overname artikelen is
mogelijk na toestemming van de redactie